پیش‌بینی خودکارآمدی مدیریت دیابت نوع دو براساس سخت‌رویی و راهبردهای مقابله با تنش در بیماران مبتلا

زمینه: تنش و هیجان‌های منفی در بروز دیابت نوع دو نقش دارند و خودکارآمدی در پیش‌بینی تعهد به رفتارهای خودمدیریتی درمان دیابت موثر است. هدف: مطالعه به منظور تعیین نقش راهبردهای مقابله با تنش و سخت‌رویی در پیش‌بینی خودکارآمدی مدیریت دیابت نوع دو انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه همبستگی تعداد 57 نفر از بیماران دارای دیابت خفیف و 59 نفر از بیماران دارای دیابت شدید (براساس هموگلوبین گلیکوزیله) با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از بیمارستان‌های بوعلی و ولایت شهر قزوین انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه مشخصه های جمعیتی و مقیاس‌های سنجش دیدگاه‌های شخصی (سخت‌رویی)، شیوه مقابله با تنش و مقیاس خودکارآمدی در مدیریت دیابت جمع‌آوری شدند. داده‌ها با آزمون‌های آماری تی و رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند.یافته‌ها: میانگین تعهد، مبارزه‌جویی، کنترل و کل سخت‌رویی در بیماران دیابت خفیف بالاتر از بیماران دیابت شدید بود. بیماران دیابت خفیف بیش تر از شیوه‌های مقابله مساله‌مدار و اجتناب‌مدار و بیماران دیابت شدید از شیوه مقابله هیجان‌مدار استفاده کردند. بیماران دیابت خفیف در کل مقیاس خودکارآمدی مدیریت دیابت، نمره بالاتری نسبت به بیماران با دیابت شدید داشتند. %75 واریانس خودکارآمدی مدیریت دیابت را دو متغیر سخت‌رویی و شیوه مقابله‌ هیجانی (به ترتیب 43/0 و 36/0- ) پیش‌بینی کردند که این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود (001/0 > p). نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها، مولفه‌هایی نظیر تعهد، کنترل و مبارزه‌جویی در کنار به‌کارگیری راهبردهای مقابله کارآمدی (کاهش احساس‌های منفی و تنظیم هیجانی) در خودکارآمدی مدیریت دیابت نوع دو سهم مهمی دارند و توجه به آن‌ها در مشاوره سلامت مهم است.