مروری بر اثرات درمانی مواد زیست‌فعال در محصولات زنبوری

عسل، ژل رویال، بره موم و گرده زنبور عسل به دلیل داشتن مواد زیست فعال بالقوه برای انسان ها سودمند هستند و مولکول های مختلفی از آن ها استخراج و از لحاظ دارویی مشخص شده اند. فنولیک اسید، پروتئین های ژل رویال (mrjp) و الیگوساکاریدها، عمده مواد زیست فعال این محصولات هستند. بره موم متشکل از کافئیک اسید فنتیل استر و آرتپیلینc، به ویژه در نوع برزیلی است که اثرات تعدیل ایمنی، ضدالتهابی، و ضدسرطانی دارد. گرده زنبور عسل به دلیل ماهیت ویتامینی و فنولیک های گیاهی خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارد. همچنین فلاونوئیدها، اسیدهای چرب غیراشباع و استرول ها به گرده زنبور عسل خواص ضدآترواسکلروز، ضددیابت و کاهنده قندخون می بخشند. در ژل رویال، پروتئین های ژل رویال، مشتقات هیدروکسی دکانوئیک اسید به ویژه 10هیدروکسی2 دکانوئیک اسید (10hda) وجود دارد. این مطالعه مروری در سال های 2016 و 2017 با جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی ساینس ایندکس، اسکوپوس، پابمد، ایران مدکس، گوگل اسکالر و با استفاده از کلیدواژه های عسل، بره موم، ژل رویال، گرده زنبور عسل، ضدالتهاب و آنتی اکسیدان با هدف بررسی اثرات درمانی محصولات زنبور انجام شد. در جست وجوی اولیه 113 مقاله یافت شد که درنهایت 22 مقاله بررسی و نقد شد. در این مطالعه مشاهده شد عملکردهای ضدالتهابی، تعدیل ایمنی، تنظیم عصبی و پیشگیری از سندرم متابولیک را به عوامل زیست فعال عسل نسبت می دهند. با توجه به اهمیت کشف و دسترسی به داروهایی با منشا گیاهی، این بررسی مروری ارائه جامعی از ترکیبات زیست فعال تشخیص داده شده در محصولات زنبوری و اثرات درمانی و اثرات جانبی بیولوژیکی آن ها خواهد داشت.