ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﺎ ﺳﻦ ﻣﻨﺎرک داﻧﺶ آﻣﻮزان 11-14 ﺳﺎﻟﻪ ﺷﻬﺮ رﺷﺖ

ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﻠﻮغ در واﻗﻊ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎدﺛﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﯾﮏ ﻓﺮد ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد و ﺷﺮوع ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ (ﻣﻨﺎرک)، ﯾﮑﯽ از ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻠﻮغ ﺟﻨﺲ ﻣﺆﻧﺚ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد، ﺑﺪون ﺗﺮدﯾﺪ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ی زﻣﺎن ﺷﺮوع ﺑﻠﻮغ ژﻧﺘﯿﮏ اﺳﺖ. اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدی از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺳﻦ وﻗﻮع ﻣﻨﺎرک را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ. ﻫﺪف: ﻫﺪف اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﺳﻦ ﻣﻨﺎرک ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ در داﻧﺶ آﻣﻮزان 14- 11 ﺳﺎﻟﻪ ﺷﻬﺮ رﺷﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. روش ﮐﺎر: اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﯽ از ﻧﻮع ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﮐﻪ ﻃﯽ آن 700 داﻧﺶ آﻣﻮز دﺧﺘﺮ ﻣﻘﺎﻃﻊ اﺑﺘﺪاﯾﯽ و اول ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ (11-14 ﺳﺎﻟﻪ) در ﺷﻬﺮ رﺷﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮﺷﻪ ای ﺗﺼﺎدﻓﯽ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ای اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮﺷﻪ از ﺑﯿﻦ ﮐﻞ ﻣﺪارس اﺑﺘﺪاﯾﯽ و اول ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ دوﻟﺘﯽ و ﻏﯿﺮ دوﻟﺘﯽ ﺑﺎ داﻧﺶ آﻣﻮزان14 -11 ﺳﺎﻟﻪ30 ﺧﻮﺷﻪ (ﮐﻼس) و از ﻫﺮ ﻣﺪرﺳﻪ ﯾﮏ ﮐﻼس ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﯾﺪ. اﺑﺰار ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ، ﻣﺘﺮ ﻧﻮاری و ﺗﺮازوی دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﻣﺎرک personal scale ﺑﻮد. ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ رواﯾﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ از روش اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺤﺘﻮا اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. ﺟﻬﺖ ﺟﻤﻊ آوری داده ﻫﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ در اﺧﺘﯿﺎر داﻧﺶ آﻣﻮز و واﻟﺪﯾﻦ وی ﻗﺮار داده ﻣﯽﺷﺪ. دادهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و آزﻣﻮنﻫﺎی آﻣﺎری، ﺗﯽ، ﻣﺠﺬور ﮐﺎی و رﮔﺮﺳﯿﻮن ﮐﺎﮐﺲ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر ﺳﻦ ﺷﺮوع ﻣﻨﺎرک 12/093±0/051 ﺳﺎل ﺑﻮد. در ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ در دﺧﺘﺮان ﻗﺎﻋﺪه ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﻮن آﻣﺎری ﺗﯽ در ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ در ﻃﻮل ﻫﻔﺘﻪ، ﻣﺪت زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ در ﻃﻮل روز ﺑﺮ ﺣﺴﺐ دﻗﯿﻘﻪ، ﻣﺪت زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده از راﯾﺎﻧﻪ در ﻃﻮل روز ﺑﺮ ﺣﺴﺐ دﻗﯿﻘﻪ و ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﻮن آﻣﺎری ﻣﺠﺬور ﮐﺎی در اﺳﺘﻔﺎده روزاﻧﻪ از ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ، اﺳﺘﻔﺎده روزاﻧﻪ از راﯾﺎﻧﻪ و ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ورزﺷﯽ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎری ﻣﻌﻨﺎدار در وﻗﻮع ﻣﻨﺎرک وﻋﺪم وﻗﻮع ﻣﻨﺎرک وﺟﻮدداﺷﺖ(0/05>p). ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن رﮔﺮﺳﯿﻮن ﮐﺎﮐﺲ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎت اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ در ﻃﻮل ﻫﻔﺘﻪ (rr = 1/028 ،ci 1/002 – 1/055) و اﺳﺘﻔﺎده روزاﻧﻪ از راﯾﺎﻧﻪ (ci0/977-1/578، 1/242=rr) ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎی ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﻨﺪه زﻣﺎن ﻣﻨﺎرک ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ(0/05>p). و ﻫﺮ دوی اﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎ ﺷﺎﻧﺲ وﻗﻮع ﻣﻨﺎرک را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻓﺮ اواﻧﯽ وﻗﻮع ﻣﻨﺎرک در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ وﻗﻮع در زﻣﺴﺘﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی: ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ آﮔﺎﻫﯽ از ﺳﻦ ﺷﺮوع ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﺎﺧﺺ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰیﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻧﯿﺎزﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺑﻠﻮغ و ﺑﺎروری، ارﺗﻘﺎی ﺳﻄﺢ داﻧﺶ و آﮔﺎﻫﯽ ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن در ﭼﺎرﭼﻮب ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺑﺎورﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ و در زﻣﺎن ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮان و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان ﺟﻬﺖ ﺑﺮﮔﺰاری ﮐﻼسﻫﺎی ﺑﺎزآﻣﻮزی ﺑﺮای ﻣﺮﺑﯿﺎن ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺪارس ﺟﻬﺖ دادن اﻃﻼﻋﺎت ﺻﺤﯿﺢ و ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ داﻧﺶآﻣﻮزان ﯾﺎری ﮐﻨﺪ و از ﺑﺮوز ﺑﺮﺧﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮدﻫﺎی اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﻧﺎﺷﯽ از اﻃﻼﻋﺎت ﻧﺎدرﺳﺖ ﻫﻤﺴﺎﻻن و ﯾﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ دﯾﮕﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﻧﻤﺎﯾﺪ.