رابطه سرسختی روان شناختی و تاب آوری با سلامت روان در تکنیسین های اورژانس پیش بیمارستانی استان گیلان

ﻣﻘﺪﻣﻪ: اﻣﺮوزه ﺑﺮای ﺣﻔﻆ و ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ و ﻣﺸﺎﻏﻞ ﭘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮه، ﺟﺪا از ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﺘﺮس زا، ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ درون ﻓﺮدی ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺎب آوری ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﺪف: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ راﺑﻄﻪ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺎب آوری ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ روان در ﺗﮑﻨﯿﺴﯿﻦﻫﺎی اورژاﻧﺲ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﮐﺎر: اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ از ﻧﻮع ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺳﺎل 1392 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و در آن ﺗﻌﺪاد 70 ﻧﻔﺮ از ﺗﮑﻨﺴﯿﻦﻫﺎی ﺷﺎﻏﻞ در اورژاﻧﺲ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن دارای ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ دﯾﭙﻠﻢ ﺗﺎ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﻃﻼﻋﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ، ﻣﻘﯿﺎس ﺗﺎب آوری (cd-risc) (connor-davidson resilience scale)، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ اﻫﻮاز (ahvaz hardiness inventory(ahi و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ (28 -ghq ) ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ اﺑﺘﺪا از ﺗﻌﺪاد 53 ﭘﺎﯾﮕﺎه اورژاﻧﺲ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن، ﺗﻌﺪاد 35 ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺑﺼﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﺟﻬﺖ 70 ﻧﻔﺮ از ﺗﮑﻨﯿﺴﯿﻦﻫﺎی ﺷﺎﻏﻞ در اﯾﻦ ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮔﺮدﯾﺪ. از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و آزﻣﻮنﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻞ وارﯾﺎﻧﺲ، ﭘﯿﺮﺳﻮن و ﺗﺤﻠﯿﻞ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ: ﺑﯿﻦ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ و ﺗﺎبآوری ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ روان راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد داﺷﺖ (0/001>p). ﺑﺎ ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ ﻧﻤﺮه ﻓﺮد در ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﺎب آوری و ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ، وﺿﻌﯿﺖ ﺳﻼﻣﺖ روان ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد و ﻧﻤﺮه ﻓﺮد در ﻧﺸﺎﻧﮕﺎن ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ، اﺿﻄﺮاب، اﺧﺘﻼل در ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ درﺑﺎره ﺗﻮان ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ وزن دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺎب آوری در ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺳﻼﻣﺖ روان، ﺿﺮﯾﺐ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﭘﯿﺶﺑﯿﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﻼﻣﺖ روان را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﻣﻌﻨﯽدار ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪ. وزن ﺗﺎب آوری (0/399- = t=-2/225 ،b و 0/001>p) ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﮐﻨﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ روان اﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺗﻌﻤﯿﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺻﻠﯽ، وزن ﺗﺎبآوری 0/351- ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ beta ﻣﻨﻔﯽ، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻤﺮه ﺗﺎب آوری، ﻧﻤﺮه ﺳﻼﻣﺖ روان ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻧﻤﺮه ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ghq ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺳﻼﻣﺖ روان ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺗﺎب آوری ﻓﺮد ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﻋﻼﯾﻢ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ، ﻋﻼﯾﻢ اﺿﻄﺮاﺑﯽ، اﺧﺘﻼل در ﮐﺎرﮐﺮد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻋﻼﯾﻢ اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﮐﺎﻫﺶ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿﺰان ﺳﻼﻣﺖ روان اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. وزن ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ (0/399- = t=-2/225 ،b و 0/001>p) ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﮐﻨﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺗﺎبآوری ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ روان، اﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺗﻌﻤﯿﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺻﻠﯽ، وزن ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ 0/288- ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. در ﻧﻬﺎﯾﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ ﻓﺮد ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﻼﻣﺖ روان ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻓﺮﻣﻮل ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺳﻼﻣﺖ روان ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ اﯾﻦ دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از: (ﻧﻤﺮه ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ) 0/399- (ﻧﻤﺮه ﺗﺎب آوری) 7/261- 0/419 = ﺳﻼﻣﺖ روان. ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی: ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﮔﻮﯾﺎی اﻫﻤﯿﺖ ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺎب آوری در ﺣﻔﻆ و ارﺗﻘﺎء ﺳﻼﻣﺖ روان در ﺗﮑﻨﯿﺴﯿﻦﻫﺎی اورژاﻧﺲ ﭘﯿﺶﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮد. ﺳﺮﺳﺨﺘﯽ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺗﺎب آوری ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮی ﺳﻼﻣﺖ روان را در ﺗﮑﻨﯿﺴﯿﻦﻫﺎی اورژاﻧﺲ ﭘﯿﺶﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.