توانمندی در زنان باردار

مقدﻣﻪ: ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی دوران ﺑﺎرداری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺣﺴﺎس رﺿﺎﯾﺖ، اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺘﻘﻼل، ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﯿﻦ دﯾﮕﺮان و ﻣﺤﯿﻂ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮدﺑﺨﻮدی اﻧﺮژی رواﻧﯽ ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺑﺎرداری و زاﯾﻤﺎﻧﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد. آﻣﻮزشﻫﺎی دوران ﺑﺎرداری زﻧﺎن را ﺑﺮای ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﻬﺘﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و رواﻧﯽ ﺑﺪﻧﺒﺎل ﺑﺎرداری و ﮐﺴﺐ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﯾﮏ زاﯾﻤﺎن رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻫﺪف: ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﺑﺎردار ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ درﻣﺎﻧﮕﺎه ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی دوران ﺑﺎرداری در ﺷﻬﺮ ﺗﻨﮑﺎﺑﻦ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. روش ﮐﺎر: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻘﻄﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ روی 200 زن ﺑﺎردار ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی دوران ﺑﺎرداری ﺑﻪ ﻣﺮاﮐﺰ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ درﻣﺎﻧﯽ ﺷﻬﺮ ﺗﻨﮑﺎﺑﻦ در ﺳﺎل 1392 ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ، اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺎدران ﺑﺎردار ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪه در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻮاد ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ را داﺷﺘﻨﺪ و ﻫﯿﭻ ﻣﺸﮑﻞ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﯾﺎ ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻪ ﺑﺎرداری آﻧﺎن را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺣﺎﻣﻠﮕﯽ ﭘﺮﺧﻄﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﺪ، ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ. اﻓﺮاد ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺳﺰارﯾﻦ ﻗﺒﻠﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺧﻮد را ﺟﻬﺖ ﺷﺮﮐﺖ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻋﻼم ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﺑﻪ روش ﺧﻮﺷﻪ ای اﻧﺠﺎم ﺷﺪ، ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﯽ 2 ﻣﺮﮐﺰ از ﺧﻮﺷﻪ ﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و در اﯾﻦ دو ﻣﺮﮐﺰ ﮐﻠﯿﻪ زﻧﺎن ﺑﺎردار ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎی ﺑﺎرداری ﮐﻪ دارای ﻣﺸﺨﺼﺎت ﯾﺎد ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ، ﭘﺲ از ﮐﺴﺐ رﺿﺎﯾﺖ ﮐﺘﺒﯽ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اﺑﺰار ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ در دو ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺪوﯾﻦ ﮔﺮدﯾﺪ. ﻗﺴﻤﺖ اول ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺮدی و ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ و ﻗﺴﻤﺖ دوم ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﺑﺎردار kameda ﺑﻮد. ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﺑﺎردار دارای 27 ﺳوال در 5 ﺑﻌﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺑﻌﺎد ﺧﻮدﮐﺎرآﻣﺪی ﺑﺎ 6 ﺳوال، ﺗﺼﻮﯾﺮ از آﯾﻨﺪه 6 ﺳوال، ﻋﺰت ﻧﻔﺲ 7 ﺳوال، ﺣﻤﺎﯾﺖ و ﺗﺄﯾﯿﺪ از ﻃﺮف دﯾﮕﺮان 4 ﺳوال و ﻟﺬت اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎ 4 ﺳوال ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎر درﺟﻪﺑﻨﺪی ﻻﯾﮑﺮت، از ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎ ﻧﻤﺮهای از 1 ﺗﺎ 4 ﭘﺎﺳﺦ داده ﺷﺪه و ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﺮه 27 و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻧﻤﺮه 108 ﺑﻪ آن ﺗﻌﻠﻖ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. از ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮه ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻗﻀﺎوت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. اﻃﻼﻋﺎت آﻣﺎری ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و آزﻣﻮن آﻧﺎﻟﯿﺰ وارﯾﺎﻧﺲ (ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن ﺗﻮزﯾﻊ داده ﻫﺎ) و در ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﺎدار آﻣﺎری 95 درﺻﺪ و ﻣﻘﺪار ﺧﻄﺎی 0/05 ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ ﭘﺲ از ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻃﺮح در ﺷﻮرای ﭘﮋوﻫﺸﯽ داﻧﺸﮕﺎه آزاد ﺗﻨﮑﺎﺑﻦ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ: ﺑﺮاﺳﺎس ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺳﻦ واﺣﺪﻫﺎی ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﺶ ±3/76 26/38 ﺳﺎل ﺑﻮد . 36 درﺻﺪ زﻧﺎن در ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ اول ﺑﺎرداری ﺑﻮدﻧﺪ. اﮐﺜﺮﯾﺖ زﻧﺎن ﺑﺎردار (55/55%) ﺑﺎرداری ﻧﺨﺴﺖ ﺧﻮد را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﻧﻤﻮدﻧﺪ و دارای ﺗﺤﺼﯿﻼت دﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻧﯽ (40%)، ﺧﺎﻧﻪ دار (90/5%) و ﺣﺎﻣﻠﮕﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻪ (79/5 %) ﺑﻮدﻧﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر ﻧﻤﺮه ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی 78/74 ± 6/71 (ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﺮه ﺑﺮای ﮐﻞ ﻣﻘﯿﺎس 27 و ﺣﺪاﮐﺜﺮ 108) ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و در ﻣﯿﺎن اﺑﻌﺎد ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻋﺰت ﻧﻔﺲ (19/19 ± 1/82) و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺣﻤﺎﯾﺖ و ﺗﺄﯾﯿﺪ از ﻃﺮف دﯾﮕﺮان (12/70± 1/ 59) و ﻟﺬت اﺿﺎﻓﻪﺷﺪن ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده (13/66 ± 1/79) ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﺑﯿﻦ ﺗﺤﺼﯿﻼت ﻣﺎدر و ﻧﻤﺮه ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ارﺗﺒﺎط آﻣﺎری ﻣﻌﻨﺎدار وﺟﻮد داﺷﺖ (0/03=p) از ﻃﺮﻓﯽ ﺑﯿﻦ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ اداﻣﻪ ﺑﺎرداری و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﺎدار آﻣﺎری دﯾﺪه ﺷﺪ (0/005=p). ﺑﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻦ ﺑﺎرداری، ﺳﻦ ﻣﺎدر، ﺗﻌﺪاد ﺑﺎرداری، ﺷﻐﻞ ﻣﺎدر، ﺣﻤﺎﯾﺖﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮ، ﺳﻄﺢ درآﻣﺪ و ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدن ﺣﺎﻣﻠﮕﯽ ﺑﺎ اﻣﺘﯿﺎز ﮐﻞ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﺎدار آﻣﺎری وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ. ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮی: ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی دوران ﺑﺎرداری، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی و ﺑﺮﮔﺰاری ﮐﻼﺳﻬﺎی آﻣﻮزش آﻣﺎدﮔﯽ زاﯾﻤﺎن و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﺑﺎردار ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ آﻣﻮزش در ارﺗﻘﺎی ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮐﻼسﻫﺎی ﺗﺮوﯾﺞ زاﯾﻤﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی زﻧﺎن ﺑﺎردار در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻌﺪی ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. آﻣﻮزش دوران ﺑﺎرداری اﺣﺴﺎس ﺷﺎدی، ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ در ﺧﺎﻧﻮاده، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ روﯾﺎروﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﺟﺪﯾﺪ، ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎدر و ﻧﻮزاد، اﻓﺰاﯾﺶ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻨﻔﺲ، رﺿﺎﯾﺖ از ﺑﭽﻪ دارﺷﺪن، ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻓﻌﺎل اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده در ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ و ﺑﻬﺒﻮدی ﺧﺎﻧﻮاده و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﮔﺎری و روﯾﺎروﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت و ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد.