مسئولیت پزشک در پرداخت دیۀ سقط جنین

تحمیل دیه بر پزشک در کنار الزام به درمان و عملیات پزشکیِ مستلزم دیه، موجب امتناع وی از انجام‌دادن مسئولیت می‌گردد؛ از‌این‌رو برخی قوانین بر مسئول‌نبودن پزشک در موارد خاص، مثل پیوند اعضا تصریح دارند و در مواردی مثل سقط جنین به رغم آنکه پیش‌تر بر نبود مسئولیت تصریح شده بود، قانون جدید موضع مشخصی ندارد و در مراجعه به فقه، غالب آرا از ملزم‌بودن پزشک به پرداخت دیه، حتی در سقط جنین مجاز حکایت دارند. این در حالی است که برخی آرای دیگر، راهکارهایی برای رفع مسئولیت پزشک ارائه داده و بخش دیگری از آرا، جواز عمل را موجب سقوط دیه دانسته‌اند. توجه به فقه حکومتی، بهره‌گیری از آرای فقهی کاربردی در تدوین قانون، استناد به قاعدۀ احسان و برخی قواعد دیگر می‌تواند زمینۀ مسئول‌نبودن پزشک در انجام‌دادن وظیفۀ قانونی خود در سقط را فراهم سازد و ابهام ناشی از سکوت قانون به اصلاح و بیان صریح نیاز دارد.

the doctor’s responsibility in paying diya for abortion

the imposition of diya (financial compensation in islamic law) on doctors, alongside the obligation to provide treatment and medical procedures that entail diya, leads to their reluctance to fulfill their responsibilities. consequently, some laws specify that doctors are not liable in certain cases, such as organ transplants. in the case of abortion, despite previous declarations of non-responsibility, the new law does not have a clear position, and upon examining islamic jurisprudence, most opinions indicate that doctors are obligated to pay diya, even in permitted abortions. meanwhile, some alternative opinions offer solutions for relieving doctors of this responsibility, while others argue that authorization for the procedure leads to the nullification of diya. considering governance in islamic jurisprudence, using practical legal opinions in law formulation, referring to the principle of benevolence, and some other rules could provide a basis for the non-responsibility of doctors in performing their legal duties regarding abortion. the ambiguity arising from the silence of the law requires clarification and explicit expression.