بررسی فقهی جواز ساخت دارو از اعضای قطع‌شدۀ میت مسلمان

با پیشرفت علوم پزشکی به ویژه تولید برخی از داروهای نوترکیب از اعضای میت، حکم فقهی ساخت دارو از باقیمانده اعضای اهدا‌شده و بلااستفادۀ میت در مصارف پزشکی اعم از ضروری و غیر ضروری مورد ابهام است. درک ضرورت مسئلۀ درمان به خصوص در وضعیت تحریم و کمبود فراورده‌های پیشرفته حوزۀ درمان و همچنین نیاز کشور به کشف و تولید داروهای جدید و نوترکیب، نگارندگان را واداشت تا تلاش درخوری در واکاوی موضوع داشته باشند. نگاشتۀ حاضر با رویکرد تحلیل انتقادی از منابع کتابخانه‎ای، مسئله را مورد ارزیابی قرار داده است. در این مسئله دو نظریه در استفادۀ دارویی از اعضای باقیماندۀ میت مسلمان متصور است. اصلی‎ترین مانع برای جواز استفاده از این اعضا، شهرت نزدیک به اجماع در لزوم دفن اعضای قطع‌شدۀ میت است که این مسئله را با چالش روبه‌رو کرده است. پژوهش حاضر با بررسی ادلۀ وجوه گوناگون مسئله، ادلۀ عدم جواز استفاده از این اعضا را ناکافی می‌داند و در نهایت با رجوع به اصل برائت ساخت دارو از این اعضا را بی‎اشکال می‌داند.

a jurisprudential examination of the permissibility of making medicine from the amputated body organ of a muslim dead body

with the advancement of medical science, especially the production of some new drugs from dead body organs, the jurisprudential ruling of making medicine from the remaining donated and unused body organs for medical purposes, both necessary and unnecessary, is ambiguous. understanding the necessity of the treatment issue, especially in the state of embargo and the lack of advanced products in the field of treatment, as well as iran’s need to discover and produce new drugs, made the authors make an effort to analyze the issue. the present article has evaluated the problem with an analytical-critical approach of library resources. in this regard, there are two theories in the medicinal use of the remaining organs of the muslim dead body. the major obstacle for permissibility of using these organs is most jurists’ viewpoint on the necessity of burying the amputated organs of the dead body, which has made this issue a challenge. by examining the arguments of different aspects of the problem, the present research considers the arguments of the impermissibility of using these organs to be insufficient, and finally, referring to the principle of exemption, it considers the manufacture of medicine from these organs to be harmless.