افزایش مهریه پس از عقد از منظر فقه امامیه

امکان یا عدم امکان افزایش مهریه بعد از انعقاد عقد یکی از مسائل چالش‌برانگیز در فقه است. عده‌ای با استناد به برخی عمومات مثل قاعده تسلیط و ارائه برخی از موارد قیاس اولویت و جواب‌های نقضی نظیر تلازم حکم به تغییر‌پذیری مهریه در موارد محاسبۀ به نرخ روز که بیشتر شکل حقوقی دارد، با قول به افزایش مهریه بعدالقعد، به امکان افزایش قائل شده‌اند. در مقابل برخی مهریه را جزئی از یک عقد لازم دانسته و همان طور که اصل عقد قابل تغییر نیست، مهریه را هم تغییر‌پذیر نمی‌دانند. عده‌ای هم تفصیل داده و در صورت قید‌شدن شرط افزایش در ضمن عقد، افزایش بعد العقد را مجاز دانسته‌اند. در این نوشتار با رویکرد توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش کیفی در تجزیه و تحلیل اطلاعات، نگارنده ضمن بررسی آرا و استدلال‌های مهم فقهی موجود در مسئله، نقد اقوال و ادله و با ابتنا بر ماهیّت عقود لازمه، قواعد فقهی باب مهریه، ماهیت شروط ضمن العقد و قاعدۀ لاضرر و نهی غرر، به‌تفصیل به پنج فرض رسیده و در برخی موارد افزایش را مشروع دانسته است.

increase in mehr (dower) after marriage from the perspective of imamia jurisprudence

the possibility or impossibility of increasing the mehr (dowry) after the marriage contract is one of the challenging issues in islamic jurisprudence. some have considered it possible to increase the dowry after the marriage based on some general principles such as the rule of domination, providing some analogies, and contrary answers such as the combination of the ruling with the variability of the mehr in cases of calculation based on the current rate, which is the most common form of legal rights. on the other hand, some consider dowry as an essential part of a contract and, just as the principle of a contract is not changeable, they do not consider the mehr to be changeable either. some have also provided detailed explanations and considered the increase after the contract to be permissible if mentioned as a condition during the contract. in this article, using a descriptive-analytical approach and qualitative method in analyzing the information, the author, while examining the important jurisprudential opinions and arguments in the issue, critiques the opinions and evidence and, relying on the nature of essential contracts, the jurisprudential rules of dowry, the nature of conditions during the contract, the rule of no harm, and the prohibition of deception, has come to five assumptions and in some cases has considered the increase permissible.