انطباق‌سنجی استخراج رمزارزها با جعاله

امروزه وقوع پدیده‌های نوظهور در حوزه فناوری، فقها را جهت انطباق‌دادن آنها بر ابواب فقهی و قاعده‌مند‌کردن مواجهه با آن رویدادها به تلاشی مضاعف فرامی‌خواند. یکی از این فناوری‌ها استخراج «رمزارزها» است. با توجه به شباهت ابتدایی آن با «جعاله»، در این جستار، انطباق‌سنجی استخراج رمزارزها با قواعد، ارکان و شروط جعاله موردبررسی قرار گرفته است. بررسی‌ها با روش تحلیلی نشان می‌دهد می‌توان ایجاب عام فعلی صادره از طراح سیستم رمزارزها را «جاعل» در نظر گرفت و آن را بر جعاله عام تطبیق داد؛ همچنین پاداش استخراج رمزارزها را «جعل»، محلّل و مقصود عقلا دانست و ماینر را نیز «عامل» در نظر گرفت. «عمل» در استخراج رمزارزها معلوم و مشخص بوده و از طریق سی‌پی‌یو (cpu)، جی‌پی‌یو (gpu) و ای‌سیک (asic) انجام می‌گیرد. تنها مشکل انطباق‌سنجی، در اهلیت تصرف «جاعل» نمود می‌یابد؛ چه، احراز این شرط به‌دلیل ناشناس‌بودن «ساتوشی ناکاموتو» مبدع رمزارزها ممکن نیست؛ مگر آنکه عدم‌امکان عرفی طراحی رمزارزها به‌توسط مجنون و کودک و هزینه‌بر‌بودن طراحی آن، موید عدم‌محجوریت مالی مبدع باشد. گفتنی است انطباق استخراج رمزارزها با جعاله به‌معنای مشروعیت آن نیست، بلکه در این زمینه مشکلاتی مانند مالیت رمزارزها و همچنین سفهی‌بودن استخراج آنها باقی می‌ماند که باید در جستارهای دیگر موردبررسی قرار گیرد.

the compliance evaluation of cryptocurrency mining with je’aleh

today, the occurrence of emerging phenomena in technology calls jurists to make a double effort in order to adapt them to jurisprudence issues and regularize them when encountering those issues. one of these technologies is the mining of cryptocurrency. due to its basic similarity with je’aleh (a promise of something of value given by a promissor in exchange for something of value given by a promisee), in this study, the compliance evaluation of cryptocurrency mining with the rules, pillars and conditions of je’aleh has been examined. analytical studies show that the current general request issued by the cryptocurrency system designer can be considered ja’il (the promissor) and it can be applied to general je’aleh. in addition, the reward of mining cryptocurrency can be considered as jo’al, the solution and the purpose of rationality, and the miner as an agent. the action in cryptocurrency mining is known and clear and is done through cpu, gpu and asic. the only problem of compliance evaluation is manifested in the qualification of possession of ja’il; it is not possible to fulfill this condition due to the anonymity of satoshi nakamoto the creator of cryptocurrency. unless the customary impossibility of designing cryptocurrency by a lunatic and a child and the high cost of its design proves that the creator is not financially isolated. it should be noted that the compatibility of cryptocurrency mining with ja’ala does not mean its legitimacy, but in this regard, there are still problems such as the taxation of cryptocurrency as well as the superficiality of their mining, which should be examined in other studies.