>
Fa   |   Ar   |   En
   بازپژوهی مقتضای ذات عقد نکاح از منظر فقه فریقین و حقوق مدنی ایران  
   
نویسنده دهقان‌نژاد رضا ,محمدی سجاد ,پورلطف‌اله حسن
منبع فقه - 1397 - دوره : 25 - شماره : 2 - صفحه:101 -126
چکیده    هر عقد آثار گوناگونی دارد. یکی از این آثار, اثر جدانشدنی و اصلیِ عقد است. فقیهان و حقوق‌دانان از این اثر به «مقتضای ذات عقد» تعبیر می‌کنند. از آنجا که در عقد نکاح (اعم از دائم یا منقطع) علاوه بر جنبۀ قراردادی، جنبۀ عبادی نیز مطرح است، تشخیص و شناسایی مقتضای ذاتی آن ابهام دارد و سبب اختلافات عمیقی میان فقیهان امامیه و اهلِ‌سنت، و حقوق‌دانان شده است. در مجموع، سه نظریۀ معروف در این زمینه ارائه شده است: برخی از فقیهان امامیه و بیشتر فقیهان اهلِ‌سنت بر این باورند که استمتاع جنسی به‌معنای خاص (وطی)، مقتضای ذاتیِ عقد نکاح است؛ پاره‌ای از حقوق‌دانان نیز تشکیل خانواده را مقتضای ذات عقد نکاح دانسته‌اند؛ در مقابل، بعضی دیگر از فقیهان امامیه علقۀ زوجیت را مقتضای ذات نکاح دانسته‌اند: این امر از ظاهر مواد 1035 و 1102 قانون مدنی نیز قابل‌استنباط است. حال، با توجه به بررسی‌های صورت‌گرفته و واکاوی مبانی دیدگاه‌های مطرح‌شده و نیز بهره‌گیری از مستندات دیگر، به‌نظر می‌رسد دیدگاه سوم قوی‌تر است و در این زمینه، شایستگی بیشتری برای دفاع دارد.
کلیدواژه مقتضای ذات نکاح، مقتضای اطلاق نکاح، تمتع جنسی، علقۀ زوجیت، تشکیل خانواده
آدرس دانشگاه شهید مدنی آذربایجان, گروه آموزشی فقه و حقوق اسلامی, ایران, دانشگاه مفید, ایران, دانشگاه سمنان, ایران
پست الکترونیکی hassan.pourlotfollah66@gmail.com
 
   Restudying the requirements of marriage contract in terms of Shiite and Sunni jurisprudence and Iranian civil law  
   
Authors Rehghannezhad Reza ,mohammadi Sayyed sajjad ,pourlotfollah hassan
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved