شورای امنیت و امکان نقش‌آفرینی در روند شکل‌گیری قواعد حقوق بین‌الملل عرفی

به‌مانند قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد و دیگر نهاد‌های بین‌المللی که می‌توانند مبیّن رویه دولت‌ها و اعتقاد حقوقی آنان در خصوص موضوعات مطروح باشند، اعمال شورای امنیت نیز می‌تواند به همین نحو نقش‌آفرین باشد؛ امری که به‌زعم برخی، ظاهراً در گزارش‌های گزارشگر ویژه کمیسیون حقوق بین‌الملل، پروفسور مایکل وود در رابطه با شکل‌گیری و شناسایی حقوق بین الملل عرفی، مغفول مانده است. باید توجه داشت در عرصه موضوع شکل‌گیری حقوق بین‌الملل عرفی، از دو جهت به عملکرد سازمان‌های بین‌المللی توجه می­شود و از این حیث، تفاوتی میان ارگان­های دولت‌محور سازمان وجود ندارد. از یک‌سو سازمان‌های بین‌المللی یکی از تابعان فعال حقوق بین‌الملل محسوب می‌شوند و اعمالشان در روند ساخت و پرداخت عرف ـ در کنار رویه دولت‌ها ـ مورد توجه قرار می‌گیرد و از سوی دیگر، برخورداری سازمان‌های بین‌المللی از شخصیت حقوقی جدا از اعضا، منافاتی با احراز رویه مستقل کشورهای عضو نخواهد داشت. بدین‌ ترتیب از نقطه‌نظر ملاحظه اخیر، قطعنامه‌های سازمان‌های بین‌المللی، ظرفیتی مناسب به‌منظور ارزیابی رویکرد دولت‌ها در موضوعات مورد بحث دارد و مبیّن و منعکس‌کننده اعتقاد حقوقی آن‌هاست. در این بین، اقدامات شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به‌عنوان مهم‌ترین ارگان اجرایی دولت‌محور سازمان ملل متحد، بدون تردید، عمل سازمان محسوب می‌شود و می‌تواند در فرایند شکل‌گیری حقوق بین‌الملل عرفی نقش‌آفرینی کند.

Security Council and Playing a Role in the Process of the Formation of Customary International Law

Similar to the UN General Assembly and other international bodies that identify practice and opinio juris of States, acts of Security Council can also play a role. In the view of some writers, this matter prima facie has been oversighted in the first report of Special Rapporteur of International Law Commission, Professor Michael Wood on formation and evidence of Customary International Law. In the scope of the formation of customary international law, in general, international organizations’ acts should be observed in two respects which in this framework, there is no difference between Stateoriented organs of the organization. On the one hand, international organizations are one of the active subjects of international law and their acts have contributed with States’ practice to the process of the formation of customary rule and on the other hand, in every organization, States act and practice independently. Therefore, in the viewpoint of the latter observation, international organizations’ resolutions are appropriate potentials for evolution of States’ approach toward matters involved reflecting opinio juris of States. In this context, the practice of the Security Council as the most important UN Stateoriented organ, undoubtedly is considered as the act of the organization and may contribute to the process of formation of Customary International Law.