اوصاف خودبسندگی نظام سازمان جهانی تجارت در نظام حقوقی بین المللی

سازمان جهانی تجارت، یکی از مهم‌ترین سازمان‌های بین‌المللی است که پس از تاسیس سازمان ملل متحد تا کنون، پا به عرصه حقوق بین‌الملل گذارده است. یکی از مهم‌ترین مقررات مندرج در تفاهم‌نامه حل‌و‌فصل اختلاف سازمان جهانی تجارت، ماده 23 آن، تحت عنوان «تقویت سیستم چندجانبه» است که ایده خودبسندگی سازمان جهانی تجارت از این ماده نشات می‌گیرد. ماده 23 تفاهم‌نامه حل‌و‌فصل اختلافات اشعار می‌دارد: «هنگامی که اعضا در صدد جبران نقض تعهدات یا سایر مواردِ از میان‌رفتن منافع یا لطمه به منافع پیش‌بینی‌شده در موافقت‌نامه‌های تحت پوشش یا رفع مانعی بر سر راه دستیابی به هر یک از هدف‌های موافقت‌نامه‌های تحت پوشش بر می‌آیند، باید به قواعد و رویه‌های این تفاهم‌نامه متوسل شوند و از آنها تبعیت نمایند». بنابراین، مطابق نص صریح تفاهم‌نامه، توسل به قواعد و رویه‌های خارج از سازمان، پذیرفتنی نیست و همان‌گونه که گفته شد، این موضوع، شایبه خودبسندگی رژیم حقوقی سازمان جهانی تجارت را به ذهن متبادر می‌سازد.