لزوم نظارت دقیق‌تر بر همخوانی متن‌های فارسی و غیرفارسی معاهدات بین‌المللی

یکی از عوامل اجرای متفاوت یک معاهده این است که کشورها، معاهده را طبق متن مصوب در نظام داخلی خود اجرا می‌کنند، در حالی که ممکن است این متن با متن‌های معتبر معاهده متفاوت باشد. بر همین اساس، همخوانی متن‌های فارسی و غیرفارسی معاهدات حایز اهمیت است. با وجود این، بررسی قوانین و مقررات ایران حاکی است بسیاری از لوازم تضمین همخوانی فوق پیش‌بینی نشده است و حتی «آیین‌نامه چگونگی تنظیم و انعقاد توافق‌های بین‌المللی» مصوب 1371 و «دستورالعمل تنظیم شکلی توافق‌های حقوقی بین‌المللی» مصوب 1390 نتوانسته این نقص را به‌طور کامل برطرف کند. در ضمن، اگرچه نهادهای ذی‌ربط در تصویب معاهده توانسته‌اند در بعضی موارد با تشخیص مغایرت میان متن‌های فارسی و غیرفارسی معاهده، موجبات اصلاح متن فارسی را فراهم کنند، اما همچنان در متن فارسی بسیاری از معاهدات، ایرادهای مهم وجود دارد و حتی اجرای بعضی از آن‌ها همچون ماده 37(الف) عهدنامه حقوق کودک، سبب محکومیت ایران در نهادهای بین‌المللی شده است. بررسی قوانین و مقررات ایران در زمینه فرایند تهیه متن فارسی معاهده و نظارت بر همخوانی آن با متن‌های معتبر، گام نخست برای برطرف کردن نقص این قوانین است و مقاله حاضر با این هدف نگاشته شده است.

the necessity for more accurate supervision on the compatibility of persian and non-persian texts of international treaties

one of the factors in the different implementation of a treaty is that countries implement the treaty according to the text approved in their domestic systems, while this text may differ from the authenticated texts of the treaty. therefore the compatibility of persian and non-persian texts of treaties is important. nevertheless, reviewing the iranian acts and regulations indicate that many of the arrangements for this compatibility are not foreseen and even ®ulation on how to prepare and conclude international agreements& of 1371 and &guidelines for the formalization of international legal agreements& of 1390 could not fix this defect. in addition, although the relevant institutions in the ratification of a treaty have been able in some cases, by recognizing the incompatibility between the texts, to provide amendment of persian text, however, there are still significant errors in the persian text of many treaties, and implementation of some of them, has led to iran’s condemnation by international institutions. reviewing the iranian laws in the field of preparing the persian text of the treaty and monitoring its compliance with the authenticated texts is the first step to eliminate the shortcomings of these laws and the present article has been written with this aim.