جایگاه حمایت ازبزه دیدگان جرایم سایبری درمقررات کیفری حقوق داخلی وحقوق بین الملل

فناوری اطلاعات نه‌تنها زندگی انسان را متحول ساخته است بلکه توانسته است «فضای» جدیدی‌ بنام فضای سایبری را ایجاد کند، فضای سایبری به واسطه عناصر تشکیل‌دهنده و ماهیت خاصی که دارد توانسته است ‌هم در خدمت انسان باشد و هم اینکه به‌عنوان ابزاری برای ارتکاب برخی از اعمال غیر قانونی باشد.فضای مجازی همچون فضای حقیقی‌، محلی را برای ارتکاب جرایم توسط بزهکاران فراهم آورده است و آن‌ها دیگر کنش‌گران حاضر در این فضا را مورد سوء‌استفاده قرار می‌دهند ماهیت گسترده و فرامرزی بودن این جرم باعث شده است تا از حیث مقابله با جرم سایبری وحمایت از بزه‌دیدگان آن تاکنون اقدام موثر‌ی از سوی کشورها صورت نپذیرد. لذا در این مقاله تلاش شده است با روش توصیفی و تحلیلی پس از جمع‌آوری و تبیین مقررات کیفری داخلی و بین‌المللی موجود و تحلیل آ‌ن‌ها با توجه به ضرورت حمایت از بزه‌دیدگان جرایم سایبری در عرصه داخلی و حقوق بین‌الملل چاره‌اندیشی مناسبی شناسایی و ارائه گردد. متاسفانه‌ قواعد موجود و سازوکارهای فعلی در چارچوب حقوق بین‌الملل و حقوق داخلی ‌کافی، موثر و رسا نمی‌باشند‌. و در عرصه بین‌المللی می‌توان با ‌ایجاد اجماع بین‌المللی نظیر تنظیم معاهده بین‌المللی ناظر بر فضای سایبری تشکیل پلیس بین‌المللی فضای سایبری‌، تشکیل دادگاه ویژه فضای سایبری و....  اقدام نمود و در حقوق داخلی دادگاه‌های ملی می‌توانند با توسل به اصول مختلف حاکم بر صلاحیت به ویژه اصل صلاحیت جهانی در حمایت از بزه‌دیدگان موثر باشند، کما اینکه‌ اصلاح قانون فعلی جرایم رایانه‌ای و آیین دادرسی جرایم رایانه‌ای کشورمان به شرح ایرادات و ابهاماتی که در این مقاله منعکس شده است، می‌تواند در این زمینه راهگشا ‌باشد‌.

The place regulations of civil law and international criminal law insupporting cyberneticcriminals /victims

Information technology has not only revolutionized the human life, but hasalso established a new space called cyberspace . Due to the very nature andconstitutional elements of this space ,it has both served the human andworked as an instrument for committing ceitain illegal affairs.Cyberspace,similar to real space, has provided a new venue for offenders to commitcrimes. This way, computer offenders will resort to offend cyber users. Thebroad, transboundary nature of the crime can serve as a reason for lack ofany effective decision in confronting the problem by different countries sofar. Therefore, this article, considering the need for nationally andinternationally supporting the victims of cybernetic crimes, has tried toinvestigate criminal laws considered for such people. Unfortunately, thecurrent laws and the cybernetic regulations are of unique nature requiring theformulation of both general and certain field specific laws. It is necessary toindicate that the local courts can also rely on the principle of internationalcredibility, to combat cybernetic crimes and support the victims. The currentlaws and procedures within the national and international domains areneither sufficient nor effective. So, the establishment of internationalconsensus on different issues such as development of international treaties,supervision of cybernetic spaces, formation of international cyberneticpolice, establishment of cybernetic courts, modification of the currentcomputer crime laws and reevaluation of domestic crime investigationprocedures can help to overcome the shortcomings on cybernetic laws.