نقش تقصیر در مسئولیت مدنی

مبتنی بر نظر مشهور در فقه و حقوق ایران، تقصیر فاقد کارکرد مستقل در نظام مسئولیت مدنی بوده و تنها ابزاری به منظور احراز رابطه استناد در مسئولیت مدنی است. این نتیجه‌گیری بر مبنای ظاهر روایات در این زمینه اتخاذ شده است و با برخی اصول مسلم مانند اصل عدم مسئولیت مدنی، آزادی تجارت و قداست کار و تلاش در فقه اسلامی در تعارض قرار دارد. به همین دلیل، به نظر می‌رسد بر خلاف نظر کسانی که تقصیر را به عنوان رکن مستقل در مسئولیت مدنی نمی‌شناسند، تقصیر دست‌کم در موارد اتلاف از طریق تسبیب، حتی بر مبنای قواعدی مانند لاضرر، بناء عقلا و... که به منظور رد شرطیت تقصیر طرح شده، نقشی اساسی دارد و نمی‌توان با استفاده از عناصر موجود در نظریه اخلاقی عدالت اصلاحی، یکسره آثار عنصر تقصیر را به عنوان یک اصل متعالی و رکن مستقل در مسئولیت مدنی مورد انکار قرار داد. در تحقیق حاضر تلاش می‌شود با رویکردی توصیفی تحلیلی، نقش تقصیر در مسئولیت مدنی به عنوان یک عنصر مستقل، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.

نقش تقصیر در مسئولیت مدنی

Based on the wellknown jurisprudence and law of Iran, the fault doesn’t has independent function in the civil liability system and only is a means to establish causal relationship in civil liability. This conclusion is based on the surface of traditions in this field and is in conflict with certain principles such as the nought of civil responsibility principle, freedom of trade and the sanctity of work and efforts in Islamic jurisprudence. For this reason, it seems that, Contrary to the views of those who do not recognizes the fault as a standalone requirement in civil liability, at least in cases of causing loss, has substantial role, even based on rules such as principle of harm, the conduct of the wise, etc., which are draft to reject the independence of the fault can not use the elements in the moral theory of corrective justice to deny the effects of the element of fault as a supreme principle and a independent pillar in civil liability. In this research, through a descriptiveanalytic approach, is tried to analyze the role of fault in civil liability as a stand alone element.