علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود

شهادت شهود از ادله‌ای است که با جمع بودن شرایط شرعی و قانونی آن، سبب اثبات موضوع دعوا می شود و بر قاضی تحمیل می‌گردد و اعتبار آن مشروط به حصول علم و قناعت وجدان قاضی نیست. با وجود این، منوط بودن آن به عدم علم قاضی به خلاف واقع بودن آن، محل بحث است و تحقیق در این زمینه نشان می‌دهد؛ در فقه، علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود، سبب بی‌اعتباری آن و لزوم اجتناب از صدور رای بر اساس آن می‌شود. قانون مدنی ما نیز این مطلب را پذیرفته و در ماده 1319 بیان کرده است. در عین حال، در خصوص اثر حصول علم قاضی به خلاف واقع بودن شهادت شهود پس از صدور رای، وضعیت در فقه و حقوق یکسان نیست و با وجود تاکید بر لزوم نقض رای در چنین حالتی در فقه، نقض رای در این حالت در حقوق، مقید به شرایط، مهلت‌ها و احکام مربوط به شکایت از آراء است.

Confidence of Judge against Witness

Confidence of Judge against WitnessAbstractWitness is one of proofs that when its requirements are gathered proves the subject of action and judge is obliged to render the verdict according to it and its validity is not contingent on certainty of judge. But its depending on not certitude of judge against it, is discussable and the research on this field shows that in religious jurisprudence, the certainty of judge against testimony causes the invalidity of witness and the judge should deny rendering judgment according to it. Our Civil Code has accepted this matter and has explained it in article 1319. Meanwhile, about certainty of judge against testimony, situation in religious jurisprudence and in law is not similar and despite the fact of emphasis on necessity of reversal of judgment in such situation in religious jurisprudence, in law, reversal of judgment in such situation depends on requirements, respites and regulations of complaint against judgments.