اصول دادرسی مالیاتی در نظام حقوقی ایران و انگلستان با نگاهی به آموزه‌های فقهی

آیین دادرسی مالیاتی مفهوم و گستره، مبانی و منابع حقوقی و قانونی گسترده ای را دربرمی گیرد که از مرحله وضع قوانین مالیاتی تا مراحل تشخیص، تعیین، مطالبه وصول، رسیدگی و حل‌وفصل اختلافات، طرح و اقامه شکایات کیفری و دادخواست های حقوقی و چگونگی اتخاذ تصمیم، صدور و اجرای آرای کلیه مراجع اداری، انتظامی و قضایی، اعم از درون‌سازمانی و برون‌سازمانی را در خود جای می‌دهد تا بتواند در کنار عدالت مالیاتی، تحقق عدالت توزیعی و اجتماعی، عدالت رویه ای، عدالت حقوقی، عدالت کیفری، عدالت جنایی و عدالت اداری مالیاتی و حتی، عدالت ترمیمی را نیز، با خود به همراه داشته باشد. از این هر نظام حقوقی برای تحقق دادرسی مالیاتی عادلانه ملزم به رعایت اصول دادرسی مالیاتی نظیر؛ اصل محرمانه بودن اطلاعات مودیان مالیاتی، اصل علنی بودن دادرسی مالیاتی، اصل بر آمره بودن قواعد آیین دادرسی مالیاتی، اصل پژوهش‌خواهی آرای محاکم دادرسی مالیاتی و اصل ترافعی بودن در دادرسی مالیاتی است.وضعیت موجود دادرسی‌ مالیاتی در ایران با اشکالات عدیده‌ای چه در فرایند و یا رسیدگی ماهیتی همراه است از جمله: رسیدگی بدون رسمیت یافتن جلسات به دلیل عدم حضور قاضی عضو هیات، صدور آراء کلیشه‌ای و فاقد استدلال و توجیهات قانونی، تاخیر در اجرای قرارهای کارشناسی و اطاله دادرسی که با دادرسی منصفانه و وضعیت مطلوب و قابل قبول آن فاصله ایجاد کرده است. بنابراین تحول در ساختار و ترکیب و نحوه فعالیت و عملکرد این مراجع و همچنین تدوین «قانون آیین دادرسی اداری» یک ضرورت اساسی است.

Principles of Tax Trial in the Legal System of Iran and UK with aGlance at Islamic Jurisprudence

Tax procedures that have extensive concepts and scope, fundamentals andsources of law, include, from tax legislation to determining, demandingcollection and settlement of disputes, filing legal and criminal complaints,decision making condition, issuing and performing all administrative, lawenforcement and jurisdictions authorities judgments including insourcingand outsourcing to realize distributive and social justice, procedural Justice,legal justice, criminal justice, tax administrative justice and even restorativejustice alongside with tax justice. Every legal systems requires to complywith principles of tax trial such as principle of taxpayer information privacy,publicity of tax trial principle, principle of peremptory norms in tax trial,principle of taking appeal to tax trial judgments and the adversary principlein tax trial to realize fair tax trial.The present situation of tax trial in Iran has numerous difficulties either inthe process or the trial on merits, including hearing in unofficial trial becauseof absence of the commissioner judge, issuing stereotype, irrational anddelegitimized judgments, enforcement delay in writ of expert opinion andprolongation of trial which interrupted fair trial and favorable and acceptablesituation. Therefore it is essential to transform the structure and functionalityof these authorities and also codification of administrative procedure law.