مبنا و قلمرو حکم لزوم سوگند در دعوا بر متوفی

در فقه و حقوق، این حکم، مقرر شده که مدعی در دعوا بر شخص متوفی، علاوه بر اثبات اصل حق، لازم است بر بقای حق، سوگند ادا کند. مبنای این حکم-از این نظر که برای رفع احتمالات یا دفع نیاز ادعاهای احتمالی است- نیاز به تحلیل و بررسی دارد و قلمرو آن هم از جهات متعددی قابل بحث و بررسی است؛ از جمله این که آیا شامل دعوای عینی و موارد اثبات اصل حق با هر دلیل می شود یا اختصاص به ادعای دین و اثبات دین با شهادت دارد و این که این حکم سرایت به دعوا بر غایب، صغیر و مجنون و دعوای وراث مدعی و ولی یا وصی ایشان می کند یا اختصاص به دعوا بر متوفی توسط مدعی دارد و این که اختصاص به حالت تردید در بقای حق دارد یا حالت عدم تردید در بقای حق را هم در بر می گیرد؟ در این زمینه ها، دیدگاه های متعدد و متفاوت در فقه و حقوق، ارائه شده است. بیان قانونگذار نیز ناهماهنگی هایی دارد. از نظر حقوقی، حکم لزوم سوگند در دعوا بر متوفی، شامل دعوای عینی هم می شود و قابل تسری به دعوا بر غایب، صغیر و مجنون است و دعوای وراث مدعی بر متوفی را نیز در بر می گیرد و تردید در بقای حق، شرط لزوم چنین سوگندی است.

The basis and scope of the rule of the necessity of oath in a lawsuit against the deceasedMahdi Hasanzadeh

In jurisprudence and law, this rule is stipulated that the plaintiff in a lawsuit against a deceased person, in addition to proving the right, is required to oath on the survival of the right. The basis of this ruling needs to be analyzed, and its scope can be discussed in several aspects; including, whether it includes objective litigation and cases of proving the right with any proof, or whether it is dedicated to claiming debt and proving debt with witness, and whether this rule is inclusive to litigation over absentee, minor and insane, and Claimant’s heirs claim and their parent or executor or assign it to the lawsuit against the deceased by plaintiff , and does it apply to the case of doubt in the survival of the right, or does it also include the case of the lack of doubt in the survival of the right? In these fields, various and different views have been presented in jurisprudence and law. The legislator’s statement also has inconsistencies. From a legal point of view, the rule of the necessity of taking an oath in a lawsuit against the deceased includes objective lawsuits and can be extended to lawsuits against absentee, minor and insane, and it also includes the Claimant’s heirs claim against the deceased, and condition of the necessity of such an oath is doubting the survival of the right.