نقد و بررسی برخی اظهارنظرها پیرامون پیشبرد تمدن جهانی در عصر هخامنشیان در ((ساختار مثلث یونانیان، اشکانیان و رومیان))

عصری که به حق عصر هخامنشیان نامیده شده است ( قرون چهارم و پنجم ق.م.) پیش از آنکه در آثار و اسناد پارسیان و تاریخ نگاری ایرانیان درج گردد و میراث داران آن به روشنی و صراحت ، این آثار و اسناد را دریابند و آنها را مورد توجه قرار دهند ، مورد عنایت مورخان غربی دوران یونان کهن و عصر جدید قرار گرفته است . علل‌ آن بی توجهی و این دقت چند قرنی به این دولت و آثار آن - دقیقاً - بستگی به نوع دیدگاههای تاریخی دو ملت ، آثار به جای مانده ی مکتوب تاریخی ، توجه به آثار طی هخامنشیان و تلاش برای رهیابی به دنیای پر رمز و راز خطوط میخی بجامانده از آنان به ویژه روابط گسترده و رشد یافته ی آن با دولت شهرهای یونانی و مخصوص دولتهای آتن و اسپارت دارد . هخامنشیان با چهره ای نظامی و توسعه طلب وارد تاریخ شدند و به زودی غرب فلات را تا کرانه ی دریاها مورد توج قرار دادند ، سوریه ، فلسطین در برابر آنان مقاومتی نکرد و اگر مقاومتی هم بود چشمگیر به شمار نمی آمد . مصر نیز پس از پلوریزم ( 525 ق.م.) در برابر ارتش پارسها عقب نشست . با این پیروزی های بزرگ پارسها هنوز قانع نشده بودند . عمده نظر آنها برخورد با یونانیان بود که کرانه های دریاها را در اختیار داشتند و اشتراک در منابع بسیار غنی و سود آور دولت شهرها . بی گمان یونانیان می بایست توجه می نمودند که پس از مرگ کمبوجیه ( 522 ق.م.) چنان قلمروی از وی به جای ماند که تا آن زمان هیچ یک از جهانگشایان حتی تصور آن را نیز نکرده بودند . با وجود چنین قدرتی که پارسها در آسیای غربی و شمال آفریقا در اختیار داشتند برخورد آنان با یونانیان اجتناب ناپذیر بود . یونان جواب مثبتی نداد و نشان داد خواهان جنگ است . حضور در دریاها و تسلط بر راهها برای رسیدن به دنیای تجارت و بهره وری ها - بی شک - از اهداف اولیه ی پارسها بوده است . اینکه کدام دو ملت به راستی در آغاز بیشتر خواهان جنگ بود روشن نیست و اینکه پارسها واقعا قصد اشتراک در تمدن پیشرفته ی ملل یوانانی را داشتند یا اندیشه تسلط بر آن را ؟ در واقع مقاله درصدد دستیابی بر آن است . در حقیقت بالاترین اطلاعات متعلق به نویسندگان یونانی همزمان هخامنشیان و یا کمی پس از آنان می باشد که یکسویه بودن آن روشن است . اینکه در همه ی آن منابع از این دولت بحث می شود به یقین نشانه ی اهمیت تاریی و استراتژیکی آن است . به ویژه که آثار به جامانده ی این عصر هم از اهمیت برخوردار است . با مطالعه آثار و مقایسه ی آن با نظرات مورخان یونانی ، فصل جدیدی از تاریخ نگاری دولت هخامنشی دراندیشه مورخان غربی پدیدار شد که نگاه متفاوتی با گذشته داشت - روابط ایران و یونان به شکلی تازه مورد توجه قرار گرفت . به این ترتیب بسیاری از نظریه های گذشته مورد انتقاد قرار گرفتند و برخی انکار شدند . از این نقطه شیوه ی تازه ای از مطالعات هخامنشی پدید آمد که تلاش داشت به جای پرداختن به روابط سیاسی و مسائل نظامی ، عمیق تر بیاندیشد و بحث رابطه تمدنها را پیش کشد و بدین ترتیب به فضای بهتری دست یابد . در راستای چنین تحولانی این مقاله سعی دارد به این سوال پاسخ دهد . 1-آیا نگاه های اولیه دولت هخامنشی به غرب - به طور عمدةً بلاد یونانی نشین - صرفا برای ایجاد رابطه بازرگانی و فرهنگی بوده است ؟ 2- تا چه حد حرکت پارسها به سمت غرب مورد توجه و یاعدم توجه یونانیان قرار گرفت و عکس العمل آنان در برابر حرکت چگونه بود ؟ 3- اهداف کوروش و داریوش در توجه به غرب تا چه حد با هم تفاوت و یا شباهت داشت و چرا؟