آمیزه عشق و حماسه با نگاهی به ورقه و گلشاه عیوقی

منظومه های داستانی که تاکنون برای ما باقی مانده است ، بعضی به عنوان منظومه های بزمی و عشقی و برخی به عنوان داستانهای رزمی و حماسی مشهور می باشند . اگرچه معمولا در تبیین انواع ادبی ، بین متون غنایی و ادبیات حماسی - با توجه به ویژگیهای هر کدام - باید تفکیک قایل شده ، با کمی تامل در حوزه داستانهای منظوم گذشته ، مشاهده می کنیم که درموارد متعددی ،‌عشق و حماسه در هم آمیخته اند . چه بسیار عشقهایی گه در بستر خود حماسه ها آفریده و چه بسیار حماسه هایی که سلسله جنبان حوادث آن ، عشقهای آتشینی بوده است این عشقها یا از نوع عشق آرمانی و آسمانی هستند و یا عشق ناسوتی اما از نوع عاطفی و روحانی آن ، که عشقی پاک و عفیف و به دور از هر نوع آلودگی شهوانی و دنائت انسانی است و ریشه در فطرت کمال یابی و جمال خواهی فطرت انسانی دارد . بسیاری از منظومه های ادبی مشهور ، بر پایه همین عشق عاطفی بنا گردیده است و باید آن را با عشق زمینی و حیوانی متفاوت دانست . شواهد فراوانی در مورد این تفاوت و تمایز و طبقه بندی وجود دارد که به برخی از آنها در این مقاله اشاره شده است . این گونه عشق هاست که در مسیر خود ، حاصل حماسه های جوانمردانه می گردد و عاشق در راه وصال به معشوق و مطلوب محبوب خویش ، رشادتها و از جان گذشتگی ها را از خود به نمایش می گذارد و در حقیقت ، عشق حماسه به منزله دو بالی می شوند تا عاشق را برای طواف حریم معشوق به پرواز در آورند . منظومه ورقه و گلشاه عیوقی ، مجموعه ای است که باید آن را مظهر آمیزه ی عشق و حماسه دانست . این دو پدیده ، آن چنان در هم آمیخته اند که نمیتوان آن را تنها یک منظومه عشقی و غنایی و یا یک مجموعه صرف حماسی نامید . در این اثر گرانبها ، زیباترین و لطیف ترین مضامین غنایی و عشاقانه در کنار باشکوهترین عرصه های پرصلابت حماسی و قهرمانانه به نظم کشیده شده و معجون زیبایی از این دو بنیاد پرشور و احساس وجود آدمی پدید آورده است ک سعی شده صحنه هایی از آن تا آنتجا که در حوصله این اوراق بوده به نگارش در‌ آید .