جایگاه اجتماعی محله در شهرهای اسلامی با تاکید بر اصفهان

محور اصلی بحث نقش اجتماعی محله در شهرهای اسلامی است. یافته های باستان شناسان و اندیشمندان تاریخ تمدن، بین النهرین و کناره های نیل را پیشاهنگ تمدن و شهری شدن جهان دانسته اند. از نظر کالبدی سه عامل سیاسی، اقتصادی و مذهبی زمینه ساز پیدایش شهرها در منطقه خاور میانه بوده است. اسلام به عنوان یک ایدئولوژی فراگیر، کلیه ابعاد زندگی اجتماعی و انسانی را متاثر ساخت به طوری که در شکل گیری منازل و پدیده های جغرافیایی و شهری دگرگونی قابل توجهی را پدید آورد. از ویژگیهای مهم شهر اسلامی چهار عنصر حکومت، امت، اصناف ( بازار) و محلات است. محله بعنوان یک واحد اصلی روابط اجتماعی در شهرهای اسلامی بوده و از اجزاء اصلی و فرعی تشکیل شده است و عوامل فضایی، فرهنگی و اقتصادی در آن دخالت داشته است. ضمن بررسی تاریخی، نقش اجتماعی محله را در شهر اصفهان در گذشته و حال نشان خواهیم داد.