کانی شناسی و شیمی کانی دایک های کوارتزدیوریتی کانسار مولیبدن- مس پورفیری سونگون (شمال غرب ایران)

منطقه ی مورد بررسی در شمال غرب ایران، استان آذربایجان شرقی و در شمال ورزقان قرار گرفته است. کانی های اصلی دایک ها عبارتند از پلاژیوکلاز ، آمفیبول و بیوتیت و کانی های فرعی اسفن، کوارتز و آپاتیت. بافت این دایک ها، پورفیریک با خمیره ی ریز تا متوسط است. براساس بررسی های شیمی کانی، ترکیب پلاژیوکلاز و بیوتیت در دایک های کوارتزدیوریتی به ترتیب عبارتند از آندزین تا الیگوکلاز و آنیت - سیدروفیلیت. ترکیب شیمی کانی آمفیبول در گروه آمفیبول های کلسیک از نوع مگنزیوهورنبلند است. این آمفیبول ها وابسته به مناطق فرورانش بوده و با حاشیه ی فعال قاره ای وابسته به فرورانش همخوانی دارند. دما-فشارسنجی دایک ها با استفاده از مقدار کاتیونی آلومینیوم کل، در ساختار آمفیبول نشان می دهد که آمفیبول موجود در دایک های کوارتزدیوریتی در فشار 5/0±4 کیلوبار و دمای حدود 800 درجه ی سانتی گراد متبلور شده است. دماسنجی تک کانی بیوتیت برای دایک های تاخیری نشان می دهد که بیوتیت در دمای حدود 700 تا 750 درجه ی سانتی گراد متبلور شده است. گریزندگی بالای اکسیژن (10- تا 17-) حاکی از اکسیده بودن ماگما و شاهدی برای تشکیل آن در ورقه های همگراست. براساس نمودارهای تعیین ماهیت و سرشت ماگمائی بر مبنای ترکیب شیمیائی آمفیبول، نمونه های مورد مطالعه در قلمروشبه قلیایی تا قلیایی قرار می گیرند. بر اساس نمودار تکتونوماگمایی، آمفیبول های منطقه در گستره ی آمفیبول های وابسته به محیط ابرفرورانشی قرار می گیرند. بر مبنای مقدار aliv (کمتر از 5/1)، کلیه آمفیبول های دایک های مورد بررسی در قلمرو حاشیه ی فعال قاره ای وابسته به فرورانش قرار می گیرند.