معمای وجود بلورهای زیرکن‌های بازماندی در توده قلای‌لان؛ نشانه‌هایی از پوسته گندوانایی در سنگ‌هایی با ویژگی‌های ایزوتوپی گوشته‌ای

توده ی نفوذی قلای‌لان، توده‌ای وابسته به ژوراسیک پسین، متشکل از سنگ‌های حدواسط تا فلسیک است که در بخش شمالی پهنه ی سنندج – سیرجان رخنمون دارد. توده‌ای متشکل از سنگ‌های قلیایی، پتاسیم بالا، فروئن و وابسته به گروه گرانیت‌هایa1-type که ویژگی‌های دوگانه‌ای به نمایش‌می‌گذارد؛ از یک‌سو ویژگی‌های ایزوتوپی nd و sr نشان از دخالت خاستگاهی گوشته‌ای با ویژگی‌های اولیه دارد، از سوی‌دیگر وجود هسته‌های زیرکن بازماندی (با دامنه‌ای از 230 تا 2700 میلیون‌سال) و مقادیر بالای سن‌های مدل نئودیمیم (ma607 avg.) نشان‌می‌دهد که خاستگاه این سنگ‌ها، لزوماً یک ماگمای جوان گوشته‌ای وابسته به فرورانش نیست. وجود حجم قابل توجه هسته‌های بازماندی زیرکن ثابت‌می‌کند ذوب‌بخشی سریع و غیر‌تعادلی پوسته‌ای از پیش‌بارور شده و دارای ویژگی‌های ایزوتوپی اولیه، عامل تشکیل سنگ‌های این توده است. وجود منطقه‌بندی و بافت پورفیروئید در توده ی، منطقه‌بندی نوسانی بلورهای پلاژیوکلاز و فراوانی زیرکن‌های بازماند ی همگی از شواهد این عدم تعادل هستند که در نتیجه انجماد سریع ماگمای مادر قلای‌لان پدید آمده‌اند.