بررسی سنگ شناسی، کانی شناسی و سنگ زایی پریدوتیت های سوره دال در جنوب ماشکان-شمال غرب ایران

منطقه ی مورد بررسی در کوه‌های سوره‌دال، جنوب روستای ماشکان، در مرز ایران با عراق واقع شده‌‌است. سنگ های اولترامافیک در این منطقه با ترکیب هارزبورژیت تا دونیت با درجات متفاوت سرپانتینی شده اند. بر اساس بررسی های ‌شیمی کانی ها، ترکیب الیوین‌ به طور اصلی فورستریت (fo 85.07- 91.55) و ترکیب ارتوپیروکسن عمدتاً انستاتیت (en 0.89- 0.92) است. ترکیب کلینوپیروکسن‌ دیوپسیدی است و مقادیر al/(al+fe3++cr) بین 02/0-57/0 در تغییر است. ترکیب اعضای نهایی اسپینل‌ها، mag (0.04- 0.06) ،chr (0.62-0.66) و spl (0.51-0.58) است. عدد منیزیم اسپینل بین 52/0- 62/0 و عدد کروم در حدود 59/0-69/0 است. با استفاده از نتایج تجزیه ریزپردازشی کانی ها، محیط اقیانوسی برای این نوع پریدوتیت‌ها تعیین شده‌است. این پریدوتیت‌ها در منطقه ی چند فرورانشی (ssz) در جلوی قوس (forearc) تشکیل شده‌اند. بر این اساس افیولیت های سوره دال در انتهایی ترین بخش شمال غربی زون زاگرس بقایایی از سنگ کره اقیانوسی شاخه جنوبی neo-tethyan تشکیل می دهند. که در اصل بین حاشیه های قاره ای عربستان (به سمت جنوب) و اوراسیا (به سمت شمال) در طی اواخر کرتاسه تشکیل شده‌اند و همسانی بسیار نزدیکی با افیولیت های کرمانشاه و عراق در کمربند افیولیتی زاگرس را نشان می دهند.