ساخت و بررسی ویژگی های ساختاری و مغناطیسی نانوذرات فریت منگنز جانشانی شده با کبالت

در این پژوهش، نانوذرات فریت کبالت - منگنز coxmn1-xfe2o4 ( 7/0? x ?0)، با نیترات های فلزی و اسید سیتریک، به روش سل ژل خود احتراقی تهیه شده و ویژگی های ساختاری پودرهای حاصل، با پراش سنج پرتو ایکس (xrd)، بیناب سنج فروسرخ(ft-ir) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) بررسی شدند. الگوهای xrd نشان می دهند که بلورک های تشکیل شده دارای ساختار اسپینلی مکعبی تکفاز وابسته به گروه فضایی fd3m و میانگین اندازه ی بلورک های20 نانومتر است. با استفاده از رابطه ی براگ، مشاهده شده است که با افزایش جانشانی کبالت تا 5/0x = پارامتر ثابت شبکه افزایش و سپس برای 7/0x = کاهش می یابد. بیناب های ft- ir نشان می دهند که پهنه ی جذبی پیرامون cm-1 572 به برهم کنش میان آهن - اکسیژن در جایگاه های چهاروجهی در ساختار اسپینل وابسته است. با استفاده از تصاویر sem مشاهده می شود که ذرات دارای ریخت کروی و میانگین اندازه ی بین 50 تا80 نانومترند. بررسی چرخه ها ی پسماند مغناطیسی نمونه ها رسم شده با مغناطیس سنج نمونه ی لرزشی (vsm) نشان می دهد که در اثر جانشانی یون های co2+ در فریت منگنز، مغناطش اشباع برای نمونه های با 5/0 x ? افزایش و سپس برای نمونه ی با 7/0x= کاهش می یابد که می توان پنداشت به سبب تفاوت گشتاورهای مغناطیسی یون ها در جایگاه های چهاروجهی و هشت وجهی در فریت اسپینلی باشد.