سنگ نگاری، دگرسانی، کانی سازی و پی جویی های ژیوشیمیایی در منطقه ی شمال غرب ارغش نیشابور

منطقه ی مورد بررسی در شمال شرق نیشابور در استان خراسان رضوی و در شمال غرب معدن طلای ارغش واقع شده است. سنگ های منطقه از واحدهای عمیق تا نیمه عمیق با ترکیب اسیدی_ حدواسط تشکیل شده اند و شامل گرانودیوریت، دیوریت و گرانیت هستند. این توده ها شدیداً دگرسان شده اند. زون های آلتراسیون شامل: زون پروپلیتیک، سرسیتیک، سیلیسی و آرژیلیک است. کانی سازی به دو شکل اولیه و ثانویه دیده می شود. کانی سازی اولیه خود به دو بخش تقسیم می شود، کانی سازی پراکنده در توده های نفوذی (سین ژنتیک) و کانی سازی رگه ای در منطقه های گسله (اپی ژنتیک). کانی سازی پراکنده شامل پیریت بوده و در متن توده های گرانیتی و دیوریتی مشاهده می شود. کانی سازی رگه ای پیریت، کالکوپیریت، کوارتز و کلسیت در ارتباط با زون های گسله با روندهای شمال شرقی_ جنوب غربی، شمال غربی_ جنوب شرقی و شرقی _غربی که شیب حدود ne60 درجه دارند مشاهده شده است. کانی های ثانویه نیز شامل ، مالاکیت، آزوریت، هماتیت ، گوتیت و کوولیت است. بررسی های ژیوشیمیایی بیهنجاری عناصر مس، سرب، روی را در هاله های ژیوشیمی اولیه و ثانویه نشان می دهد. بیشترین مقدار مس در رسوب های آبراهه ای 124، روی 85 و سرب 38 گرم در تن است و در نمونه های سنگی بیشترین مقدار مس 2200، روی 336 و سرب 589 گرم در تن به دست آمده است. این بیهنجاری ها در ارتباط با توده های عمیق و نیمه عمیق با ترکیب اسیدی- حدواسط بوده و با زون های دگرسان سیلیسی و سرسیتیک- پروپلیتیک هستند. حضور کانی سازی افشان به صورت سطحی و زیر سطحی، وجود کانی سازی نوع رگه ای طلا ،آنتیموان و حضور زون های گسله در منطقه ارغش و نیز حضور هاله های ژیوشیمیایی اولیه و ثانویه برای عناصر مس، سرب و روی در منطقه مورد بررسی و مناطق مجاور، می تواند پیشنهاد کننده ی احتمال حضور کانسارهای نوع رگه ای وابسته به مس پورفیری در منطقه مورد بررسی باشد.