سنگ نگاری، زمین شیمی و سنگ زایی اسکارن پناهکوه، غرب یزد

اسکارن پناهکوه در 50 کیلومتری شمال غرب شهر تفت در استان یزد واقع شده است. نفوذ استوک پناهکوه با ترکیب گرانودیوریت- کوارتز دیوریت در سازند آهکی جمال، منجر به رخداد اسکارن زایی در منطقه شده است. مشاهدات صحرایی و کانی شناسی نشان می-دهد که اسکارن پناهکوه شامل دو زون درون اسکارن و برون اسکارن است. برون اسکارن از نوع اسکارن کلسیمی و منیزیمی بوده که در همبری با مرمرها تشکیل شده است، در حالی که درون اسکارن با گسترش محدودی در توده ی نفوذی تشکیل شده است. کانی های غالب در اسکارن کلسیمی شامل گارنت (آندرادیت) و پیروکسن (دیوپسید- هدنبرژیت) و در اسکارن منیزیمی شامل فورستریت، دیوپسید، سرپانتین و تالک است. حداقل دو مرحله ی پاراژنتیکی در شکل گیری اسکارن پناهکوه تشخیص داده شده است: در تشکیل اسکارن اولیه (مرحله ی اول) کانی هایی بی آب نظیر پیروکسن و گارنت در اسکارن کلسیمی و فورستریت و دیوپسید در اسکارن منیزیمی غالب است. با توجه به مجموعه کانیایی تشکیل شده در این مرحله می توان دمایی کمتر از 500 درجه سانتی گراد را برای رخداد اسکارنی شدن بیان کرد. در مرحله ی دوم مجموعه اسکارنی اولیه تشکیل شده به وسیله ی مجموعه اسکارنی آبدار نظیر سرپانتین و تالک، جایگزین شده است. کانی شناسی و ویژگی های زمین شیمیایی اسکارن پناهکوه نشان دهنده ی شکل گیری آن در شرایط اکسایشی، سطوح پوسته ای کم عمق و مشابه شرایط تشکیل سیستم های اسکارنی آهن است.