بررسی چگونگی تشکیل، کانی شناسی رسی و ریز ریخت شناسی خاک‏های قدیمی واقع بر مخروط آبرفتی گیودری رفسنجان

خاک های قدیمی به خصوص در مناطق خشک اطلاعات ارزشمندی از اقلیم گذشته حاکم بر منطقه در اختیار قرار می دهند. این خاک ها در ایران مرکزی معمولاً به صورت مدفون یافت می شوند. در بررسی خاک های قدیمی، از مخروط آبرفتی گیودری جنوب شهرستان رفسنجان استفاده شد. رژیم‎های رطوبتی و گرمایی منطقه به ترتیب اریدیک و مزیک است. بر‏اساس معیارهای شناسایی خاک‏های دیرینه، تعداد چهار لایه خاک قدیمی در عمق‏های 15، 20، 45، و 50 متری از سطح زمین در دره ی حاصل از رودخانه ی گیودری مورد شناسایی قرار گرفتند. در پراش پرتو ایکس نمونه‏ها کانی‏های رسی پالیگورسکیت، ایلیت، اسمکتیت، کلریت و کایولینیت مشاهده شدند. در خاک‏ قدیمی‏ شماره 4 کانی رسی پالیگورسکیت دیده نشد که به شرایط مرطوب تر زمان تشکیل این خاک قدیمی و بنابراین عدم تشکیل و یا تغییر شکل این کانی به اسمکتیت نسبت داده می شود. رسانندگی الکتریکی 60 دسی زیمنس بر متر در خاک قدیمی 3 به همراه 5 % گچ و نیز مقادیر زیاد کانی پالیگورسکیت در ریز نگاشت های میکروسکوپ الکترونی روبشی حاکی از وجود اقلیم خشک تر در زمان تشکیل این خاک در مقایسه با خاک های قدیمی دیگر است. نتایج این پژوهش نشانگر تاثیر میزان سنگریزه بر درصد خلل و فرج خاک طی بررسی های ریز ریخت شناختی است.