بررسی های کانی‌شناسی آپاتیت‌های کانسار قره‌آغاج ارومیه از دیدگاه فرآوری

کانسار قره‌آغاج واقع در 36 کیلومتری شمال-غرب ارومیه، از جمله ذخایر تیتانیم و فسفات محسوب می‌شود. پی جویی های اولیه حاکی از وجود 102 میلیون تن کانسنگ فسفات با عیار متوسط 3/2 درصد p2o5 در این کانسار است. در این پژوهش بررسی های نمونه ی معرف تهیه شده با استفاده از xrd، xrf، میکروسکوپ‌ نوری و میکروسکوپ‌ الکترونی مجهز به edx انجام شد. این بررسی ها نشان داد که کانی‌های ایلمنیت، منیتیت و آپاتیت کانی‌های با ارزش موجود در کانسنگ هستند. کانی‌های گانگ همراه شامل کلینوپیروکسن، ارتوپیروکسن، اولیوین، آمفیبول و برخی از کانی‌های ثانویه مانند کلریت و آکتینولیت حاصل از دگرسانی پیروکسن و اولیوین هستند. آپاتیت موجود در نمونه از نوع فلویور-آپاتیت بوده و از نظر بافت به دو شکل دیده می شوند، نوع اول که بخش غالب را تشکیل می‌دهد، آپاتیت‌های درگیر با کانی‌های ایلمنیت، منیتیت و گانگ هستند که درجه ی آزادی آن ها حدود 60 میکرون است. نوع دوم آپاتیت‌هایی هستند که به صورت درونگیر در کانی‌های ایلمنیت و منیتیت قرار گرفته و دارای ابعاد کوچک‌تر از 20 میکرون بوده و به راحتی قابل بازیابی نیستند. آزمایش‌های جدایش با آبگون های سنگین نشان داد که چگالی کانی آپاتیت در حدود 9/2 تا 3 است. بنابراین بخش عمده ی آپاتیت‌های نوع اول در فرآیند جدایش ثقلی کانسنگ به منظور تولید ایلمنیت و منیتیت پرعیار، به بخش باطله منتقل می‌شوند. این آپاتیت‌ها را که بیشتر همراه کانی‌های گانگ سیلیکاتی هستند، می‌توان به روش شناورسازی مورد بازیابی قرار داد. به عبارت دیگر کنسانتره آپاتیت به عنوان محصول جانبی فرآیند تولید کنسانتره ایلمنیت محسوب می‌شود.