سنگ‌شناسی، زمین‌شیمی و دگرگونی‌های ماگمایی و زمین‌پویایی سنگ‌های آتشفشانی جنوب اردبیل (شمال غرب ایران)

منطقه‌ مورد بررسی در شمال غرب ایران، جنوب استان اردبیل و در پهنه ساختاری البرز- آذربایجان قرار دارد. فازهای مهم آتشفشانی در منطقه بر اساس سن سنجی k-ar انجام شده، شامل چهار توالی ائوسن (تراکی آندزیت لوسیت دار (، اولیگوسن (بازالت-آندزیت بازالتی)، میوسن (آندزیت بازالتی-تراکی آندزیت بازالتی) و  تراکی داسیت-ریولیت هستند. توالی ائوسن ماهیت شوشونیت و توالی‌های اولیگوسن و میوسن ماهیت اهکی قلیایی تا اهکی قلیایی پرپتاسیم دارند. هر سه توالی در نمودارهای چندعنصری بهنجار شده نسبت به گوشته اولیه، فروافتادگیnb-ti-ta ، تهی شدگی در y,yb,ti و غنی شدگی در rb,ba,k,th نشان می‌دهند. به احتمال بسیار، شکست صفحه فرورونده نئوتتیس و در نتیجه ایجاد پنجره سست کره ای در تسهیل فرایند ذوب بخشی باعث ذوب بخشی گوشته سنگ کره ای قاره‌ای دگرنهاده و تشکیل توالی آتشفشانی ائوسن- اولیگوسن شده است. منبع گرما برای آتشفشان‌های میوسن-کواترنری نیز به دلیل بالا آمدن سست کره ناشی از لایه لایه شدن سنگ کره ایجاد شده است. صعود آستنوسفر و افزودن مداوم مذاب‌های مشتق شده از گوشته باعث تشکیل  ماگمای فلسیک منطقه در میوسن میانی شد. با این بررسی، درک خود از ماهیت، خاستگاه و تکامل ماگمایی سنگ‌های ماگمایی شمال غرب ایران، که در معرض محیط‌های زمین پویایی هستند، را بهبود می‌بخشیم.    

petrology, geochemistry and magmatic and geodynamic evolutions of volcanic rocks in south ardabil (northwest iran)

the studied area is located in the northwest of iran, south of ardabil province, in the alborz-azerbaijan zone. the important volcanic phases in the region, based on k-ar dating, include three sequences: eocene (trachyandesite), oligocene (basalt, basaltic andesite) and miocene phase (basaltic andesite, basaltic trachyandesite and rhyolite). the eocene sequence shows the nature of shoshonite and the oligocene and miocene sequences show the nature of calc-alkaline to calc-alkaline perpotassium. all three sequences in multi-element diagrams normalized to the primary mantle show negative nb-ti-ta anolalies, depletion in y,yb,ti and enrichment in rb,ba,k,th. most likely, the slab break-off of the neotethys subducting plate, as a result of the creation of an asthenospheric window in facilitating the partial melting process, has caused the partial melting of the metasomatized continental lithospheric mantle and the formation of the eocene-oligocene volcanic sequence. the source of heat for miocene-quaternary volcanoes is also related to the rise of the asthenosphere, which is caused by the delamination of the lithosphere. using this study, we improve our understanding of the nature, origin and magmatic evolution of the igneous rocks of northwestern iran, which are influenced by geodynamic environments.