کانی‌شناسی، زمین‌شیمی، ساخت، بافت و چگونگی رخداد مس رسوبی آرک سرخ لایه، شمال غرب بیرجند، خراسان جنوبی

رخداد معدنی مس آرک در 55 کیلومتری ‌شمال غربی شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی واقع است. واحد های سنگی دربرگیرنده این رخداد شامل ماسه سنگ های فلیش گونه نازک تا متوسط لایه به رنگ‌های قرمز و خاکستری به سن ائوسن هستند.  کانی زایی مس در بخش بالایی ماسه سنگ های خاکستری پهنه شسته شده و بصورت عدسی شکل رخ داده است. دست کم دو افق کانه زایی شناسایی شد، هر یک از افق ها از سه پهنه قرمز اکسایشی، پهنه شسته شده و پهنه احیایی کانه زایی شده تشکیل شده اند که در رخداد مس آرک، بخش های کانه دار درون بخش شسته شده افق های احیایی وجود دارد. بافت ماده معدنی در این کانسار جانشینی و دانه پراکنده است. وجود پیریت‌های فرامبوئیدی در افق‌های کانه‌دار و نیز سالم ماندن ساختارهای سلولی جانشین شده با سولفیدها نشان می‌دهند که این کانسار در مراحل اولیه درونزایی و پیش از تدفین عمقی تشکیل شده است.کانه زایی در منطقه آرک از دید سنگ شناسی (سنگ میزبان ماسه سنگی گری‌وک تا لیت‌ارنایت)، کانی شناسی ماده معدنی (کالکوسیت، کوولیت)، ساخت و بافت، چینه شناسی و عامل های کنترل کننده کانه زایی (وجود آثار و بقایای گیاهی به عنوان عامل اصلی احیاکننده محیط، نفوذپذیری مناسب سنگ میزبان) مانند کانسارهای مس رسوبی نوع لایه های سرخ است.     

mineralogy, geochemistry, structure, texture and formation of arc sedimentary copper occurrence (redbed), northwest of birjand, south khorasan

arc copper mine is located about 55 km northwest of birjand city in south khorasan province. the rock units at this area include thin to medium-bedded flysch sandstones in red and gray colors with eocene age. copper mineralization occurred in the upper part of bleached gray sandstones in a lenticular shape. there are at least two revitalization beds. each of the horizons consists of three zones: red zone, bleached zone, and mineralized zone.the mineraliztion zone has occurred within the bleached and reductant zone. the texture in this deposit is replacement and scattered grains. the presence of framboidal pyrites in the ore horizons and the intactness of cellular structures replaced by sulfides indicate that this deposit was formed during the early stages of diagenesis prior to deep burial. based on lithology (host rock from sandstone greywacke to litharnite), mineralogy of mineral (chalcocite, covelite), structure and texture, stratigraphy and factors controlling mineralization (presence of traces and remains of plants as the main factor regenerative environment, appropriate permeability of the host rock) suggest that this deposit is the similar to red bed type sedimentary copper deposits.