زمین‌شیمی، کانی‌شناسی و شرایط تشکیل کانسنگ غیرسولفیدی چنگرزه (جنوب نطنز): رهیافتی برای ردیابی ذخایر برون‌زاد سرب و روی با سنگ میزبان کربناتی

بررسی شرایط زمین شیمیایی-فلززایی و کانی شناسی برای تفسیر شرایط اکسایش برون زاد، تحرک، جدایش و ته نشست دوباره فلزها در تشکیل ذخایر سرب و روی غیرسولفیدی اهمیت بسیاری دارد. کانسار سرب-(نقره) چنگرزه که در این پژوهش به عنوان یک الگو بررسی شده در سنگ میزبان دولستون های برشی تریاس میانی در فاصله 75 کیلومتری شمال شرقی اصفهان، واقع شده است. کانه زایی به دو صورت درون زاد سولفیدی و برون زاد غیرسولفیدی (اکسیدی، کربناتی و سیلیکاتی)، رخ داده است که فراوانترین کانی‌های بخش برون زاد اسمیت زونیت، همی مورفیت، هیدروزینسیت، انگلزیت و سروزیت هستند. برپایه شواهد بدست آمده، جداسازی فلز بخش برون زاد در اثر تغییر تدریجی از ناحیه اکسایش اسیدی به شرایط قلیایی در سنگ دیواره کربناتی میزبان رخ داده است. پس از آن، تشکیل منطقه اکسایش در سنگ‌ میزبان کربناتی با ایجاد زره‌بندی گالن توسط انگلزیت و چند واکنش بافر کننده ph تسهیل شده است. فعالیت بالای یون‌های so42- در ارتباط با اسید سولفوریک طی مرحله اکسایش منجربه رسوب انگلزیت نامحلول و کاهش چشمگیر pb2+ در سیال باقی مانده می شود. براساس شواهد این پژوهش، محدود بودن آب های جوی و سفره های آب زیرزمینی عمیق از کانسنگ غیرسولفیدی در برابر انحلال بعدی محافظت می کند که درک این شرایط نقش مهمی در ردیابی ذخایر برون زاد غیرسولفیدی دارد.     

geochemistry, mineralogy, and development constraints of the changarzeh non-sulfide ore, southern natanz: implications on tracing of carbonate rock-hosted supergene pb-zn deposits

investigation of geochemical-metallogenic conditions and mineralogy for the supergene oxidation, mobilization, fractionation, and reprecipitation of metals is fundamental for the understanding of the genesis of non-sulfide pb-zn deposits. the changarzeh pb-(ag) deposit is located 75 km northeast of esfahan province, southern malayer-esfahan metallogenic belt. middle triassic breccia-dolostone is the main mineralization host rock, and have two hypogene (sulfide) and supergene (oxide, carbonate, and silicate) ores. frequent minerals of the supergene ore include smithsonite, hemimorphite, hydrozincite, anglesite, and cerussite. metal separation is caused by a gradual change from an acidic oxidation zone to alkaline conditions in the adjacent carbonate wall rock. based on evidences, the formation of an acidic oxidation zone within carbonate host rocks is facilitated by the “armouring” of galena by anglesite and by several ph-buffering reactions. the high activity of sulfuric acid-related so42- ions during the oxidation stage leads to the precipitation of highly insoluble anglesite, which results in low pb2+ concentration within the fluid. generally, limited availability of meteoric water and deep-water tables protect the non-sulfide ore from subsequent dissolution, which these conditions will play an important role in the understanding on trcaing of non-sulfide supergene deposits.