>
Fa   |   Ar   |   En
   کانه‌سازی و چگونگی پیدایش کانسنگ غیرسولفیدی سرب-روی (-مس) چاه میله (شمال‌شرق انارک)، ایران مرکزی  
   
نویسنده مهرابی بهزاد ,چقانه نفیسه ,طالع فاضل ابراهیم
منبع بلورشناسي و كاني شناسي ايران - 1402 - دوره : 31 - شماره : 2 - صفحه:243 -260
چکیده    کانسار سرب-روی (-مس) چاه میله با تناژ تقریبی یک میلیون تن و عیار 2/15 درصد سرب و روی در کمربند فلززایی یزد- انارک پهنه ایران مرکزی، واقع است. کانی سازی سولفیدی اولیه شامل گالن، اسفالریت، کالکوپیریت و پیریت در واحد مرمر دولومیتی مجموعه چاه گربه به سن تریاس میانی رخ داده است. ماده معدنی اغلب با بافت های برشی، پرکننده فضای خالی، پراکنده و جانشینی شکل گرفته است. کانسنگ غیرسولفیدی کانسار چاه میله در اثر اکسایش برونزاد کانی های سولفیدی اولیه طی برهم کنش های پیچیده چون راندگی زمین ساختی، گسترش کارست، تغییرات سطح ایستابی و هوازدگی، در شرایط آب هوای گرم و خشک تشکیل شده است. مهمترین کانی های غیرسولفیدی کانسار چاه میله سروزیت، همی مورفیت، ولفنیت، میمتیت، اسمیت زونیت، مالاکیت و اکسی- هیدروکسیدهای آهن هستند. در کانسار چاه میله، تشکیل اسیدسولفوریک و در نتیجه کاهش ph با اکسایش پیریت و سایر کانی های سولفیدی، افزایش فشار دی اکسید کربن (pco2)  سیال ها در اثر خنثی سازی سیال های اسیدی با سنگ میزبان کربناتی، آزاد شدن یون های سولفاتی و ته نشینی اکسی- هیدروکسیدهای آهن نقش مهمی در تشکیل کانسنگ غیرسولفیدی دارند. در شرایط اسیدی موجود، فلز روی از منطقه اکسایش مهاجرت کرده و در مناطق دورتر به صورت کانی های کربناتی (چون اسمیت زونیت و کمتر هیدروزنسیت با توجه به مقادیر pco2(g)) ته نشین شده، درحالی که فلز سرب اغلب به صورت سروزیت در منطقه اکسایش ته نشین و یا به سطح آهن iii اکسیدهای آبدار جذب شده است. براساس یافته های زمین شناسی، بافتی و کانی شناسی، کانسنگ غیرسولفیدی چاه میله را می توان از گروه کانسارهای غیرسولفیدی برونزاد، زیررده کانسارهای جانشینی مستقیم (کانسنگ سرخ) در نظر گرفت.     
کلیدواژه کانسارهای سرب و روی، غیرسولفیدی، برونزاد، ایران مرکزی، انارک، چاه میله
آدرس دانشگاه خوارزمی, دانشکده علوم زمین, گروه زمین شیمی, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشکده علوم زمین, گروه زمین شیمی, ایران, دانشگاه بوعلی سینا, دانشکده علوم, گروه زمین‌‌شناسی, ایران
پست الکترونیکی tale.fazel@gmail.com
 
   mineralization and genesis of the pb-zn(-cu) non-sulfide ore in chah mileh deposit (ne anarak), central iran  
   
Authors mehrabi behzad ,chaghaneh nafiseh ,tale fazel ebrahim
Abstract    the chah mileh pb-zn (-cu) deposit is located in the yazd-anarak metallogenic belt, central iran. primary sulfide mineralization (e.g., galena, sphalerite, chalcopyrite and pyrite) formed within dolomitic marble unit of the middle triassic chah gorbeh complex. mineral matter often occurs as, brecciaed, open-space filling, disseminated and replacement textures. the non-sulfide ore of the chah mileh deposit were formed by supergene oxidation of primary sulfide minerals during the complex interplay of tectonic uplift, karst development, changes in the water table, and weathering. cerussite, hemimorphite, wulfenite, mimetite, smithsonite, malachite and iron oxy-hydroxides are the most non-sulfide ore minerals in the chah mileh deposit. in chah mileh deposit, the oxidation of pyrite and similar sulphides led to supply of sulphuric acid which resulting low-ph values and increasing pco2 due to acid-neutralisation by host-rock carbonates; therefore liberation of sulphate ions and precipitation of iron oxy-hydroxides play an important role in the formation of non-sulphide ore. under acidic conditions most of the zinc leaves the oxidation zone and precipitates as zinc carbonates (e.g., smithsonite and less hydrozincite, based on pco2 values) in adjacent to the carbonate host rock, while most of the lead within the oxidation zone precipitates as cerussite and adsorbed by feoxyhydroxides. based on geological, textural and mineralogical composition, the non-sulfide ore of the chah mileh belongs to supergene non-sulfide deposits and subtype of direct replacement deposits (red ore).
Keywords zinc-lead deposits ,non-sulfide ,supergene ,central iran ,anarak ,chah mileh
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved