رهیافتی بر شکل‌گیری کانسار مس ماهور، جنوب غرب نهبندان، بر پایه بررسی‌های کانی شناسی، میانبارهای سیال و ایزوتوپ‌های گوگرد

منطقه ماهور در 135 کیلومتری جنوب غرب نهبندان در استان خراسان جنوبی در بخش مرکزی کمربند آتشفشانی-ماگمایی قطعه لوت واقع است. نفوذ یک توده گرانیتوئیدی با ترکیب دیوریت، کوارتز دیوریت، کوارتز مونزو دیوریت و کوارتز مونزونیتی با سن الیگوسن به درون سنگ های آتشفشانی منطقه با سن پالئوسن ائوسن منجر به دگرسانی و کانی سازی شده است. پهنه های دگرسانی منطقه شامل آرژیلی (کانی های رسی)، پروپلیتی (کلریت، سریسیت، کلسیت و اپیدوت)، فیلی (کوارتز، سریسیت و پیریت) و سیلیسی هستند. رخداد کانی سازی به صورت افشان و رگچه ای بوده و شامل پیریت، مگنتیت، کالکوپیریت، اسفالریت، گالن، آرسنوپیریت، کوبانیت، کوولیت، تتراهدریت، جیمسونیت و استیبنیت است. بر اساس روابط قطع شدگی بین رگچه ها، دو نوع رگچه کوارتز + اسفالریت + پیریت ± کالکوپیریت (رگچه های نوع 1) و کوارتز + پیریت + کالکوپیریت ± اسفالریت (رگچه های نوع 2) در بخش های عمقی منطقه شناسایی شده است. سیال های درگیر در رگچه های نوع 1 و 2 به ترتیب دارای شوری 6.8 تا 21.2 و 7.9 تا 20.2 درصد وزنی معادل nacl و دمای همگن شدگی 315 تا 575 و 177 تا 454 درجه سانتی گراد هستند. یافته های ریزدماسنجی بیانگر دگرگونی سیال کانه ساز طی رخدادهای جوشش و آمیختگی سیال های ماگمایی با آب های جوی است. مقدار δ34sپیریت و کالکوپیریت3/15-1/8 درهزار بیانگر خاستگاه ماگمایی گوگرد است. نتایج بررسی های زمین شناسی، دگرسانی، کانی سازی، سیال های درگیر و ایزوتوپ های پایدار گویای رخداد کانی سازی سامانه پورفیری در منطقه ماهور است.

An approach to the genesis of Mahoor copper deposit, southwest of Nehbandan, based on mineralogy, fluid inclusions and sulfur isotopes studies

The Mahoor area is located about 135 km southwest of Nehbandan city, Khorasan Jonoobi Province, and in the central Lut block volcanoplutonic belt. The intrusion of an Oligocene granitoid pluton with diorite, quartz diorite, quartz monzodiorite, and quartz monzonite into PaleoceneEocene volcanic rocks that led to alteration and mineralization. Hydrothermal alteration zones consist of argillic (clay minerals), propylitic (chlorite, sericite, calcite, epidote), phyllic (quartz, sericite, pyrite), and silicification. The main ore minerals include sphalerite, chalcopyrite, magnetite, pyrite, stibnite, tetrahedrite, jamesonite, covellite, cubanite, arsenopyrite and galena, occurring as veinlets and disseminations. According to crosscutting relationships, two type of veinlet have been identified at deep levels of Mahoor deposit. Type (1) Quartz + sphalerite+ pyrite ± chalcopyrite, and type (2) Quartz +pyrite +chalcopyrite ± sphalerite. The homogenization temperature and salinity of fluid inclusions in type 1 of veinlets range from 315 to 575 °C and 6.8 to 21.2 wt. % equivalent NaCl, respectively. Fluid inclusions in type 2 of veinlets show homogenization temperature and salinity from 177 to 454 °C and 7.9 to 20.2 wt. % equivalents NaCl, respectively. The microthermometric data indicate that the ore forming hydrothermal solution evolved through boiling events and mixing of magmatic fluids with meteoric waters. Sulfur isotopic values of pyrite and chalcopyrite vary from 1.8 permil; to 3.15 permil;, suggesting that S was derived from a magmatic source. Geology, alteration, mineralization, fluid inclusion, and stable isotope studies indicate that mineralization in Mahoor area occurred as porphyry system.