بررسی‌های کانی‌شناسی، دگرسانی و میانبارهای سیال رخداد کانه‌زایی ییلاق قره‌چی، شمال غرب اهر، شمال غرب ایران

نشانه معدنی ییلاق قره چی به عنوان بخشی از کمربند فلززایی ارسباران در 25 کیلومتری شمال غرب اهر، استان آذربایجان شرقی، شمال غرب ایران واقع است. سنگ های درونگیر این نشانه شامل توده های نفوذی مرکب با ترکیب سنگ شناسی گرانیت، کوارتز مونزونیت، گرانودیوریت و دیوریت به سن الیگوسن و الیگومیوسن هستند. پهنه های دگرسانی در این منطقه به طور عمده شامل پتاسیمی، فیلیک، آرژیلیک، پروپیلیتیک، سیلیسی و کربناتی هستند. کانه زایی بیشتر به صورت های پراکنده، رگه رگچه ای متقاطع و جانشینی در دو مرحله جداگانه درونزاد و برونزاد رخ داده است. پیریت کانی سولفیدی عمده درونزاد است که با کانی های مگنتیت، کالکوپیریت، مولیبدنیت، اسفالریت و گالن همراهی می شود. مهمترین کانی های برونزاد در این منطقه شامل هماتیت، گوتیت، لیمونیت، بورنیت، کالکوسیت، کوولیت و مالاکیت هستند که مجموعه کانی های درونزاد را همراهی می کنند. در بررسی ها پنج نوع میانبار سیال تک فاز مایع (l)، تک فاز بخار (v)، دو فازی غنی از مایع (l+v)، دو فازی غنی از بخار (v+l) و چند فازی جامد (l+v+s) در رگه رگچه های کوارتز سولفیدی همراه با دگرسانی های پتاسیمی، فیلیک و آرژیلیک، شناسایی شدند. دمای همگن شدگی میانبارهای سیال مورد بررسی در گستره 190 تا 530 درجه سانتی گراد تغییر می کند و ذوب آخرین بلور یخ در میانبارهای سیال دو فازی و ذوب هالیت در میانبارهای سیال چند فازی نشان دهنده شوری 0.4 تا 59.7 درصد وزنی معادل نمک طعام است. بر اساس نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال، جوشش دوره ای و رقیق شدگی توسط آب های زیرزمینی با خاستگاه جوی سازوکار اصلی در گسترش و تکامل این نشانه محسوب می شود. ویژگی ها و الگوی منطقه بندی دگرسانی، کانه زایی و میانبارهای سیال نشان می دهد که نشانه معدنی ییلاق قره چی دارای بیشترین شباهت با ذخایر مس پورفیری و رگه های چندفلزی وابسته به آن است.

Mineralogical, alteration and fluid inclusion studies of the mineralization index at Yeylaghe Gharachi, northwest of Ahar, NW Iran

The mineralization index of Yeylaghe Gharachi, as part of Arasbaran metallogenic belt, is located about 25 km northwest of Ahar, EastAzarbaidjan Province, NW Iran. The host rocks of this index consist of composite intrusive rocks with lithologic compositions of granite, quartz monzonite, granodiorite and diorite of Oligocene and OligoMiocene age. The alteration zones in this area are mainly potassic, phyllic, argillic, propylitic, silicic and carbonate. Mineralization occurred principally as disseminations, crosscutting veinsveinlets and replacement in two separate stages of hypogene and supergene. Pyrite is the major hypogene sulfide mineral accompanied by magnetite, chalcopyrite, molybdenite, sphalerite and galena. The main supergene minerals in this area include hematite, goethite, limonite, bornite, chalcocite, covellite and malachite that accompany the hypogene mineral assemblage. In investigation of the phase contents of fluid inclusions in the quartz sulfide veinsveinlets along with the potassic, phyllic and argillic alterations, five types of fluid inclusions have been recognized: monophase liquid (L), monophase vapor (V), liquidrich twophase (L+V), vaporrich twophase (V+L), and multiphase (L+V+S). Homogenization temperatures of the studied fluid inclusions vary from 190 to 530 °C. Considering the last icemelting temperature of aqueous twophase inclusions and halite melting temperature in the aqueous multiphase inclusions, the salinity ranges between 0.4 to 59 wt.% NaCl equivalent. Based on the microthermometric results of fluid inclusions, it can be conceived that episodic boiling and dilution by underground water of meteoric origin were the main mechanisms in development and evolution of this index. The zonation pattern of the alteration, mineralization and fluid inclusion data indicate that the Yeylaghe Gharachi mineral index is the most similar to porphyry copper deposits and the associated metallic veins.