بررسی شیمی سنگ کل و محیط تکتونیکی گنیس‌های شرق سلماس (غرب دریاچه ارومیه)، شمال غرب ایران

گنیس های شرق سلماس در شمالی ترین بخش پهنه سنندج - سیرجان به دو صورت نواری و دگرشکل در شش گروه با ترکیب های سنگ شناسی مختلف دیده می شوند که سنگ مادر آنها از نوع پاراگنیس، با نوع سنگ مادر رسوبی آرکوز و از نظر بافتی نابالغ هستند. براساس بررسی های انجام شده، سنگ مادر گنیس های مورد بررسی از نظر روند بلوغ شیمیایی در گستره آب و هوایی مرز خشک به نیمه خشک، با ترکیب گرانیتی متوسط و شاخص شیمیایی دگرسانی حدود 55 درصد تعیین شده است. روند خطی در نمودارهای تغییرات اکسیدهای اصلی سنگ خاستگاه مادر گنیس های منطقه، بیانگر پدیده ی ذوب بخشی و گرانیتی شدن در تشکیل این سنگ هاست که الگوی نمودارهای بهنجارشده این سنگ ها همخوانی خوبی با نمودارهای پاراگنیس های نوعی دنیا نشان می دهند. براساس بررسی نمودارهای مختلف، محیط تشکیل زمین ساختی گنیس ها بیشتر از نوع کرانه قار ه ای با روند رسوب های فعال است.

whole rock and study of formation of eastern gneisses of Salmas (west of Urumia Lake), NW Iran

East Salmas gneisses are located in the northernmost parts of the SanandajSirjan zone and are seen in banded and deformed with the 6 different groups of lithological diversity. Their protolith is of paragneiss type with arkosic sedimentary rock type.Texturally, they are immature. Based on this study, chemical maturation trend of protolith of the present investigated gneisses are in the arid to semiarid boundary climatic conditions with average granite composition and chemical alteration index of about 55%. The linear trend in the diagrams of major oxides variations of the parent gneisses in the region confirms the partial melting and granitization of the genesis in these rocks. According to the pattern of normalized diagrams, these rocks show good agreement with typical paragneiss diagrams of the world. Investigating the various diagrams reveals that the tectonic setting of the gneisses is mainly of continental margin type with passive sedimentary trend.