بررسی زمین‌شیمی عناصر جزئی و کمیاب و شرایط تشکیل کانی های باریت و گالن در منطقه افسو (جنوب غرب تربت جام- شمال شرق ایران)

منطقه افسو در شمال شرق ایران واقع شده است. در این منطقه سنگ آهک و شیل به عنوان سنگ میزبان اصلی کانی سازی همراه با سنگ های آذرین از نوع مونزونیت و واحدهای آذرآواری رخنمون دارند. کانی سازی باریت و گالن بیشتر به صورت رگه و رگچه درون سنگ آهک و یا مرز شیل و سنگ آهک رخ داده است. گالن با رخ های مثلثی شکل خمشی و باریت با ماکل های فشارشی و چندریخت دیده می شوند. بیشترین مقدار اکسید باریم 57.4 درصد، اکسید استرانسیوم 4.8 درصد، اکسید سرب 3.3 درصد، اکسید مس 2.1 درصد و اکسید روی 0.1 درصد در کانسنگ دربردارنده باریت و گالن گزارش شده است. تمرکز عناصر خاکی نادر در باریت و گالن با تمرکز این عناصر در سنگ های منطقه متفاوت است. مجموع کل عناصر خاکی نادر در نمونه های باریت منطقه مورد بررسی بسیار پایین و حدود 1 تا 1.8 گرم در تن است که می تواند نشانه تبلور از شاره ای با فاصله بسیار از خاستگاه خود باشد. پایین بودن مقدار al2o3 و بالا بودن مقدار sr نیز نشانه ای از خاستگاه شاره های کانه زایی نوع گرمابی دما پایین در این کانسار است. مقایسه الگوی پراکندگی این عناصر با الگوهای ارائه شده در سطح جهانی نشان می دهد که بیشتر نمونه ها در گستره باریت های برآمده از شاره های گرمابی با دمای پایین جای می گیرند.

Geochemical study of trace and rare elements and condittion of formation of barite and galena in Afsoo Area (south west Torbat-e-Jam, NE Iran)

Afsoo area is located in northeastern Iran. Limestone and shale are the main host mineralization and monzonite and pyroclastic rocks are exposed in this area. Barite and galena mineralization occurred mainly as veins and veinlets within the limestone or shale and limestone boundaries. Galena with bented triangular cleavage and barite with compressive and polysynthetic twinning are observed. The highest amounts of barium oxide present is about of 57.4%, strontium oxide 4.8%, lead oxide 3.3%, copper oxide 1.2% and zinc oxide 0.1% in ore containing barite and galena. Concentrations of Rare Earth Elements in barite, galena and exposed rocks in this area are different and indicate at least part of the orebearing fluid have originated from deeper sources. The Amount of all rare earth elements in the barite samples from the study area is very low and about 1 to 1.8 g/t that can be a sign of crystallization from a fluid that has originated far away. The low Al2O3 and the high Sr content in the deposit are also indicative of the origin from low temperature hydrothermaltype orebearing fluid. Comparison of the distribution pattern of these elements with the patterns presented globally indicates that most of the samples fall within the range of barites from low temperature hydrothermal fluids.