بررسی‌های سنگ‌شناسی سنگ‌های آذرین مافیک و فلسیک پنجره زمین‌ساختی ترازوج – سوسهاب (شمال‌شرق هشجین – شمال‌غرب ایران)

پنجره زمین ساختی ترازوج سوسهاب در مرز بین روستاهای ترازوج و سوسهاب و در انتهای شمال شرق ورقه 1:100000 هشجین واقع است. این منطقه بخشی از نوار ماگمایی ترشیری البرز غربی محسوب می شود. سنگ های آذرین مافیک شامل بازالت با دبی گدازه های بالشتی و توده های گابرویی بوده و سنگ های آذرین فلسیک شامل گرانیت و روانه های تراکیتی هستند. کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ های گابرویی و بازالتی شامل پلاژیوکلاز، الیوین و کلینوپیروکسن بوده و کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ های گرانیتی شامل پلاژیوکلاز، ارتوکلاز و کوارتز هستند و تراکیت ها بیشتر از پتاسیم فلدسپار تشکیل شده اند. ماگمای مولد سنگ های گابرویی و بازالتی دارای سرشت آهکی قلیایی و ماگمای مولد توده های گرانیتی و تراکیتی شوشونیتی است. بررسی نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به کندریت و گوشته اولیه در بازالت ها و گابروها نشانگر غنی شدگی عناصر خاکی نادر سبک (lrees) نسبت به عناصر خاکی نادر سنگین (hrees) است. غنی شدگی از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (lile) و lree و تهی شدگی از hree در این الگو می تواند نشانگر نرخ کم ذوب، گریزندگی بالای co2/h2o در محیط تشکیل ماگما و یا عمق زیاد تشکیل ماگمای مولد بازالت و گابرو باشد. بررسی نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به کندریت و گرانیتوییدهای پشته میان اقیانوسی (org) در گرانیت ها و تراکیت ها نشانگر غنی شدگی lreeها و عناصر ناسازگار نسبت به hreeهاست. در این الگوها، تهی شدگی مشخصی از eu (به ویژه در گرانیت ها) دیده می شود. سنگ های گابرویی و بازالتی در یک محیط اقیانوسی با گرایش به انواع بازالت های پشته های میان اقیانوسی نوع مورب غنی شده (emorb) قرار دارند و گرانیت ها و تراکیت های همراه با این مجموعه وابسته به گرانیتوئیدهای غیرکوهزایی (نوع a) و زیر گروه a1 هستند. این ویژگی ها نشان می دهد که رخنمون های مورد بررسی در پنجره زمین ساختی ترازوج سوسهاب وابسته به ماگمایی کافتی و گشایش باریکه اقیانوسی پالئوتتیس (پالئوتتیس دوم) در شمال غرب ایران هستند.

Petrological studies of felsic and mafic igneous rocks of Tarazoj-Soushab tectonic window (NE Hashjin-NW Iran)

TarazojSoushab tectonic window is located between Tarazoj and Soushab villages at the upper corner of the northeast of 1:100,000 Hashjin sheet. This area is a part of the West Alborz Tertiary magmatic belt. Mafic igneous rocks include basaltic pillow lava and gabbro bodies and felsic igneous rocks include granite and trachytic flows. The main minerals of the gabbroic and basaltic rocks are plagioclase, olivine and clinopyroxene and the main minerals of the granitic rocks include plagioclase, orthoclase and quartz, and the trachyte consists mainly of potassium feldspar. Gabbroic and basaltic rocks show calcalkaline nature and granitic and trachytic rocks have shoshonitic nature. Examination of chondrite and primitivemantle normalized spider diagrams in basalts and gabbros indicates enrichment of LREEs relative to HREEs. The LILE and LREE enrichment and HREE depletion in the pattern may indicate low melting rate, high fugacity of CO2/H2O in the magma formation environment or high depth of generation of basaltic and gabbroic magma. Examination of chondrite and ORGnormalized spider diagrams in granites and trachytes indicate enrichment of light rare earth elements (LREE) and incompatible elements relative to heavy rare earth elements (HREE). These patterns show a marked depletion of Eu (especially in granites). Gabbroic and basaltic rocks are located in an oceanic environment with EMORB basalts tendency and the granites and trachites associated with this assemblage belong to anorogenic granitoids (Atype) and subgroup A1. These features indicate that the studied outcrops in the TarazojSoushab tectonic window belong to the riftrelated magmatism and opening of the PaleoTethys ocean (PaleoTethys II) in the northwest of Iran.