>
Fa   |   Ar   |   En
   سنگ‌نگاری، کانی‌شناسی و زمین‌شیمی شیل‌های کوه کمر در برش روم (جنوب قائن) برای تعیین خاستگاه و جایگاه زمین‌ساختی  
   
نویسنده زیرجانی‌زاده صدیقه ,نصیری یعقوب ,فروزنده خلیل ,تقدیسی نیک‌بخت سمیرا ,حافظی‌ مقدس حمید ,زارعی درمیان محمد امین
منبع بلورشناسي و كاني شناسي ايران - 1399 - دوره : 28 - شماره : 2 - صفحه:445 -460
چکیده    منطقه شیل کوه کمر با ستبرای 354 متر از سنگ های سیلیسی آواری (ماسه سنگ و شیل) تشکیل شده است. بررسی های سنگ نگاری نشان می دهد که ماسه سنگ های این منطقه در دو گروه نیمه آرکوز و آرکوز قرار دارند. این ماسه سنگ ها بیشتر از کوارتزهای بسبلوری و تک بلوری و فلدسپار پتاسیم با جورشدگی متوسط و گردشدگی نیمه زاویه دار تا نیمه گردشده تشکیل شده اند و رسیدگی ترکیبی و بافتی متوسط تا پایینی را نشان می دهند. از نظر سنگ نگاری، شیل ها غنی از کوارتز، آلبیت، کلسیت و دارای مقدار کمی کانی رسی (ایلیت و کلریت) هستند. تصاویر مکروسکپ الکترونی روبشی (sem) نیز نشان دهنده کانی های رسی ایلیت و کلریت در این شیل هاست. به منظور تعیین برخاستگاه، شیل های این منطقه تجزیه زمین شیمی شدند که نسبت به پوسته قاره ای بالایی، تخلیه در مقدار sio2، al2o3، na2o، p2o5 و عناصر فرعی ba cu, nb, sr, و غنی شدگی در u و cao را نشان می دهند. نمودار al2o3 نسبت به tio2 و نمودارهای سه تایی (sio2/20), (k2o+na2o), (mgo+tio2+feo) و همچنینal2o3, (cao+na2o+ k2o), (feo+mgo) خاستگاه اصلی شیل های این منطقه را یک سنگ آذرین حدواسط پیشنهاد می کند. (cia) و (pia) محاسبه شده بیانگر هوازدگی شیمیایی ضعیف تا متوسط و آب و هوای خشک و نیمه خشک در ناحیه خاستگاه هستند. نمودارهای تابعی برپایه اکسیدهای عناصر اصلی (sio2 نسبت بهk2o/na2o) و همچنین نمودار سه تایی (na2o+k2o), (tio2+mgo+fe2o3), (sio2/20) نشان می دهد که شیل های این منطقه در جایگاه قاره ای فعال قرار دارند. بازسازی جغرافیای دیرینه برای این منطقه طی ائوسن نشان می دهد که رسوبگذاری این منطقه در یک حوضه درون قاره ای در حال فرونشینی رخ داده است.
کلیدواژه زمین شیمی؛ هوازدگی شیمیایی؛ سنگ خاستگاه؛ برخاستگاه؛ جنوب قائن؛ فلیش شرق.
آدرس مجتمع آموزش عالی گناباد, ایران, مجتمع آموزش عالی گناباد, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده علوم, گروه زمین شناسی, ایران, مجتمع آموزش عالی گناباد, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده علوم, گروه زمین شناسی, ایران, دانشگاه بیرجند, گروه مهندسی معدن, ایران
 
   Petrography, Mineralogy and Geochemistry of Kuhkamar Shale in the Roum section (South of Qayen): Application for Provenance and Tectonic setting  
   
Authors Nasiri Yaghoub ,Forouzandeh Seyed khalil ,Taghdisi Nikbakht Samira ,Hafezi Moghaddas Hamid ,Zarei Darmian Mohammad amin
Abstract    The Kuhkamar shale with a thickness of 354 m is composed of siliciclastic rocks (sandstone and shale). Petrography studies of the sandstones in this area show two petrofacies including arkose and subarkose. These sandstones composed of sub rounded to moderately sorted; therefore, compositionaly to texturaly, they are immature to submature with mono and polycrystalline quartz and kfeldespar. In terms of petrography, the shales are rich in quartz, albite, calcite and, to a lesser degree, clay minerals (illite and chlorite). Moreover, SEM images represent clay minerals of illite and chlorite in these shales. In order to interpret provenance, the shales of the studied section have been geochemically analyzed. These shales are rich in quartz, albite, and calcite with small amounts of clay minerals (illite and chlorite). With respect to (UCC), these shales show depletion in SiO2، Al2O3، Na2O, P2O5, Ba, Cu, Nb and Sr and enrichment in U and CaO. Plotting Al2O3 versus TiO2 as well as ternary diagrams, (SiO2/20), (K2O+Na2O), (MgO+TiO2+FeO) and Al2O3, (CaO + Na2O + K2O), (FeO + MgO), suggest that the original source of these shale was from intermediate igneous rocks. Calculated PIA and CIA indicate low to medium chemical weathering and arid to semiarid climatic conditions in the source area. Prepared discrimation diagram using the major oxides (SiO2 versus K2O/Na2O) and ternary diagram (Na2O+ K2O), (TiO2+ MgO+ Fe2O3), (SiO2/20), shows that most of these shales were plotted in active continental margin. Paleogeographic reconstruction in this area, during the Eocene, shows that sedimentation in this area is mainly taken place in the intracontinental subsiding basin.
Keywords geochemistry ,paleoweathering ,source rock ,provenance ,South of Qayen
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved