شیمی کانی کلینوپیروکسن‌های موجود در بازالت‌های جنوب غرب خوی، شمال‌غرب ایران: تعیین محیط زمین ساختی و شرایط تشکیل سنگ‌های بازالتی

سنگ‌های آتشفشانی رخنمون یافته در جنوب غرب خوی دارای ترکیب بازالت و به مقدار کمتر پلاژیوکلاز فیریک بازالت هستند و به ترتیب از درشت بلور‌های کلینوپیروکسن + پلاژیوکلاز و پلاژیوکلاز تشکیل شده‌اند. این سنگ‌ها به شدت دگرسان شده و دارای مقادیر بالایی از کانی‌های ثانویه اپیدوت و کلریت در ترکیب خود هستند. بر اساس بررسی های شیمی کانی، ترکیب کلینوپیروکسن‌ها از دیوپسید تا اوژیت در تغییر است. این کانی‌ها دارای منطقه‌بندی ترکیبی عادی هستند و از ماگمای اولیه با ترکیب نیمه قلیایی متبلور شده‌اند. کلینوپیروکسن‌ها در فشار 2 تا 5 کیلوبار، دمای 1100 تا 1150 درجه سانتیگراد و گریزندگی اکسیژن بالا متبلور شده‌اند. در نمودارهای تفکیک محیط زمین ساختی، سنگ‌های مورد بررسی بیشتر در گستره همپوشانی محیط‌های تولئیت های جزایر قوسی (iat)، بازالت های پشت قوسی (babb) و بازالت های پشته های میان اقیانوسی (morb) واقع هستند. بر اساس مقایسه سنگ‌های مورد بررسی با بازالت‌های مجموعه افیولیتی خوی، بازالت‌های جنوب غرب خوی به احتمال بسیار در حوضه پشت قوس تشکیل شده‌اند.

Mineral chemistry of clinopyroxenes of basalts from south-west of Khoy, NW Iran: determination of tectonic environment and formation conditions of basaltic rocks

The exposed volcanic rocks in south west of the Khoy area consist of basalts with minor amounts of plagioclasephyric basalts. These rocks are composed of clinopyroxene plus plagioclase and plagioclase phenocrysts, respectively. The basaltic rocks are highly altered and contains high amounts of secondary minerals mainly chlorite and epidote. According to mineral chemistry, the composition of clinopyroxenes varies from diopside to augite. The clinopyroxenes are characterized by normal zoning and were formed from a primitive subalkaline magma. The studied clinopyroxenes were crystalized at pressure of 2 to 5 kbars, temperature ranging from 1100 1150 °C and high oxygen fugacity. On the tectonic setting discrimination diagrams, the south west of Khoy basalts plot mainly in the areas of overlap between IAT, BABA and MORB. The comparison between studied basalts and basaltic rocks in the Khoy ophiolitic complex reveal that the south west of Khoy basalts might have been formed in back arc basin settings.