زمین‌شیمی و سنگ‌شناسی گابرودیوریت‌های منطقه پلنگ‌در (شمال‌‌شرق دامغان)

توده گابرودیوریتی پلنگ در در شمال شرق دامغان و در بخش شرقی پهنه ساختاری البرز واقع است. سنگ های مورد بررسی به صورت چند توده کوچک گابرودیوریتی و دایک های دیابازی به سن ژوراسیک میانی به درون شیل و ماسه سنگ ها و سنگ های آهکی سازند شمشک نفوذ کرده اند. بررسی های صحرایی و سنگ نگاری شواهدی از جدایش از اولیوین گابرو تا گابرو، پگماتوئید گابرودیوریت و دیوریت را در این توده نفوذی نشان می دهد. نفوذ این توده به درون کربنات های میزبان با دگرگونی مجاورتی و مرمرزایی همراه بوده است. الیوین، پیروکسن (از نوع اوژیت)، هورنبلند سبز تا قهوه ای، پلاژیوکلاز، و بیوتیت کانی های اصلی، روتیل، اسفن، آپاتیت، مگنتیت و زیرکن کانی های فرعی و کلریت، اپیدوت، اسفن ثانویه و اکسیدهای آهن کانی های ثانویه موجود در گابرودیوریت ها و فراورده های جدایش یافته آنها هستند. این سنگ ها ماهیت قلیایی تا آهکی قلیایی داشته و بر اساس نمودارهای تفکیک محیط زمین ساختی، در گستره بازالت های وابسته به محیط های کششی درون قاره ای (حوضه های پشت کمانی) قرار دارند. بررسی الگوهای فراوانی عناصر خاکی نادر و نمودارهای عنکبوتی بهنجار شده نسبت به کندریت و گوشته اولیه نشان می دهد که آنها از عناصر خاکی نادر سبک (lree) و عناصر سنگ دوست بزرگ یون (lile) غنی شدگی و از عناصر خاکی نادر سنگین (hree) و عناصر با قدرت میدانی بالا (hfse) تهی شدگی دارند. با توجه به بررسی های زمین شیمیایی و سنگ زایی انجام شده، ماگمای سازنده سنگ های گابرودیوریتی پلنگ در از ذوب بخشی درجه پایین حدود 10 درصدی یک منبع گوشته ی سنگ کره ای زیرقاره ای دگرنهاده با ماهیت اولیه گارنت لرزولیتی در اعماق حدود 100 تا 110 کیلومتری در یک محیط کششی درون قاره ای (حوضه پشت کمانی) ناشی شده اند. شواهد زمین شیمیایی نشان دهنده آلایش ماگمای تشکیل دهنده‌ سنگ های گابرودیوریتی منطقه پلنگ در با پوسته ی بالایی طی صعود ماگما و جایگیری است. این فعالیت های ماگمایی بخشی از فعالیت های ماگمایی همزمان با کشش و گسترش حوضه پشت کمانی ژوراسیک البرز بوده اند.

geochemistry and petrology of gabbrodiorites from palang dar area (northeast damghan)

palang dar gabbrodioritic intrusion cropped out in about 30 km ne of damghan in the eastern part of the alborz structural unit. in this area a few smallscale gabbrodioritic intrusions and diabasic dikes with middle jurassic age intruded into shale, sandstones and limestones of shemshak formation. emplacement of this intrusion into host rocks are associated with contact metamorphism and formation of marble. field observation and petrography indicate evidences of fractional crystallization from olivinegabbro to gabbro, pegmatoid gabbro and diorite. olivine, clinopyroxene (augite), plagioclase, hornblende and biotite (essential minerals), rutile, sphene, apatite, magnetite and zircon (accessory minerals), chlorite, calcite, epidote, secondary sphene and iron oxides (secondary minerals) found in these gabbrodiorites and fractionated members. these rocks have alkaline to calcalkaline nature and based on discrimination tectonic setting diagrams, they plotted in the domain of basalt in relation to intracontinental extensional setting (back arc basins). evaluations of ree diagrams and spider diagrams which normalized to chondrite and primary mantle (in respectively) indicate that the studied rocks enriched in light rare earth elements (lrees) and large ion lithophile elements (liles), and depleted in heavy rare earth elements (hrees) and high field strength elements (hfses). based on geochemical and petrogenetical studies, alkalinecalcalkaline magma formed the palang dar gabbrodiorites from low rate partial melting (about 10 percent) of a metasomatized subcontinental lithospheric mantle with original garnet peridotitic nature in nearly 100 to 110 km depth and in intracontinental extensional setting (back arc basin). geochemical evidences indicated magma forming of palang dar gabbrodiorite contaminated with upper crustal during it rsquo;s ascend and emplacement. these magmatic activities had been a part of magmatic activities in relation to synchronous with extension and extent of jurassic back arc basin of alborz.