سنگ شناسی، زمین شیمی و خاستگاه گرانیت ریگ ملک، جنوب شرق زاهدان

توده گرانیتوئیدی ریگ ملک در شرق آتشفشان تفتان، جنوب شرق زاهدان و در پهنه زمین درز سیستان قرار دارد. این توده به سن الیگومیوسن درون فلیش‌های ائوسن نفوذ کرده و در محل تماس، دگرگونی‌ مجاورتی ضعیفی را ایجاد نموده است. ترکیب سنگ شناسی این توده از گرانیت، سینوگرانیت، مونزوگرانیت، گرانودیوریت، تونالیت، پگماتیت و دیوریت است. این سنگ‌ها از کانی‌های کوارتز، پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، بیوتیت و هورنبلند تشکیل شده اند و بیشتر دارای بافت‌های دانه‌ای و پگماتیتی هستند. شواهد سنگ‌ شناسی گرانیتوئیدی کوه ریگ ملک از جمله وجود کانی‌های بیوتیت و هورنبلند نشان می‌دهد که این توده مانند گرانیت زاهدان بیشتر از نوع i هستند. بررسی‌های زمین شیمیایی نشان می‌دهد که آن دارای ماهیت آهکی قلیایی تا کمی مایل به قلیایی و متاآلومین با خاستگاه i، غنی از عناصر خاکی نادر سبک (lree) و عناصر سنگ دوست بزرگ یون (lile)، فقیر از عناصر خاکی نادر سنگین (hree) و عناصر با شدت میدان بالا (hfse) هستند. نمودارهای بهنجارشده نمونه ها نسبت به گوشته آغازین و کندریت نشانمی دهد که نمونه‌ها در eu تهی شدگی و اغلب الگوی مشابه دارند. ناهنجاری مثبت در عناصر zr و th و ناهنجاری های منفی در عناصر nb, sr و ti نمونه‌ها مشابه الگوهای این عناصر در مناطق فرورانش است. براساس نمودارهای زمین ساختی ماگمایی، سنگ‌های گرانیتوئیدی ریگ ملک وابسته به محیط‌های برخوردی است. شواهد زمین شیمیایی نمونه‌های سنگی گرانیتوئید ریگ ملک نشان داد که جدایش بلوری تنها فرآیند موثر در دگرگونی های ماگمایی سازنده این توده نبوده، بلکه امکان وجود چند فاز یا ذوب بخشی یک فاز با درجات متفاوت نیز وجود داشته است. به نظر می‌رسد که تشکیل این توده گرانیتوئیدی در پهنه زمین درز سیستان وابسته به برخورد قطعه‌های لوت و افغان باشد.

Petrology, geochemistry and origion of Rigmalak granite, southeast of Zahedan

The Rigmalak granitoid is located East of Taftan volcano, southeast of Zahedan, in Sistan Suture Zone.This pluton (OligoMiocene) has intruded into Eocene Flysch deposidt and cause low metamorphism in the borders. This pluton is composed of granite, synogranite, monzogranite, granodiorite, tonalite, pegmatitie and diorite in composition. The main minerals in this pluton are quartz, plagioclase, orthoclase, biotite and hornbelande and they are mainly granoular to pegmatitic in texlures. Presence of biotite and hornbelends minerals in this granitoides show that it is simillar to Zahedan granitoid and it is belonging to I type granite. Geochemical studies show that these rocks have calcalkaline to low alkaline magmatic series and metaluminous, I type, enrichment from LREE and LILE and depleted from HREE and HFSE. Major, rare and trace elements digramas of shows crystal defferintation is important role the formation pluton. Digrams normalized to chondorite and primitive mantle show that rocks formed this pluton are enriched in LREE to HREE and dominantly simillar and parall trends. Also, Zr and Th elements show positive anomalyes and Sr, Nb and Ti negative anomalyes, similar to subduction zones.Tectono magmatic diagrams show Rigmalak granitoid rocks related to syncollision to low post collision environments. Geochemical evidence of Rigmalak samples showed that crystal differentiation was not the only effective process in the formation of magma but may be several phases or melting of a phase with different degrees also may happened in the region. It seems that the formation of this granitoid in the Sistan suture zone is related to the collisions between Lut and Afghan blocks.