کاربرد شیمی کانی‌ها در تشخیص شرایط تبلور و محیط زمین‌ساختی سنگ‌های دیابازیک منطقه ده ظهیر (غرب رفسنجان)

در شمال کمربند ماگمایی کرمان و جنوب غربی شهرستان رفسنجان (منطقه ده ظهیر)، تعدادی توده نفوذی با ترکیب دیابازی بصورت شکل های نامنظم (قطر بیشینه 8 متر) و همچنین بصورت دایک (به ضخامت بیشینه 4 متر)، به درون سنگ های آندزیتی پورفیری و سنگ های آذرآواری ائوسن نفوذ کرده اند. بافت این سنگ ها افیتیک، ساب افیتیک و پورفیروئیدی است، کانی های اصلی آنها شامل پلاژیوکلاز (بیتونیت)، کلینوپیروکسن (دیوپسید) و کانی های های فرعی تیتانومگنتیت هستند. بر اساس ویژگی های سنگ نگاری، حضور برونبوم ها و تغییرات ترکیبی از مرکز به لبه در پیروکسن ها و پلاژیوکلازها، احتمالاً این سنگ ها دستخوش فرایند آمیختگی ماگمایی شده اند. ارزیابی دما و فشارسنجی در کانی کلینوپیروکسن، دمای 1050-1200 درجه سانتی گراد و فشار بیش از kb2 را برای تبلور این کانی نشان می دهد. بر این اساس می توان عمق شروع تبلور کلینوپیروکسن ها را 20 کیلومتر در پوسته میانی دانست. طی تبلور کلینوپیروکسن های موجود در این سنگ ها، گریزندگی اکسیژن نیز پایین و فشار بخار آب کمتر از kb10 بوده است. بر اساس شیمی کلینوپیروکسن ها، ماگمای اولیه این سنگ ها دارای ماهیت آهکیقلیایی بوده و در جایگاه قوس آتشفشانی تشکیل شده است.

Using mineral chemistry for determination of crystallization conditions and tectonic setting of diabasic intrusive rocks from Deh-Zahir Area (West of Rafsanjan)

In The northern part of Kerman Volcanic Belt, southwest of Rafsanjan (DehZahir area), a series of diabasic intrusives have intruded into the Eocene andesitic lava flows and pyroclastic rocks. These plutons occur as irregular shaped bodies (up to 8 m in diameter) and dikes (up to 4 m in thicknesses). They show ophitic, subophitic, and porphyritic textures and their major minerals include plagioclase (bytownite), and clinopyroxene (diopside), with titanomagnetite as secondary mineral. Based on The petrographic characteristics, presence of the enclaves and chemical variations from core to rims of the pyroxenes and plagioclases suggest that the parent magmas probably tolerated magma mixing processes. Geothermobarometric studies on the clinopyroxenes indicate a temperature range of 10501200oC and pressures of more than 2 kbar. Accordingly, beginning of the clinopyroxenes crystallization can be considered approximately at the depth of 20 Km, i.e. in the middle crust. Furthermore, these evidences show that the oxygen fugacity was low and water vapor pressure was less than 10 kb during the crystallization of clinopyroxenes in the diabase rocks. Based on the chemical compositions of the clinopyroxenes, the primary magmas for these rocks had been calcalkaline in nature and formed in a volcanic arc setting.