سنگ‌شناسی، زمین‌شیمی و سن‌سنجی متابازیت‌های نئوپروتروزوئیک‌پایانی مجموعه دگرگونی ماجراد (جنوب‌شرق شاهرود): گامی به سوی شناخت زمین‌دینامیک سرزمین‌های گندوانایی ایران

مجموعه دگرگونی ماجراد در کرانه شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی و جنوب شرقی شاهرود، طیف ترکیبی متنوعی شامل متاکربنات، متابازیت (شیست سبز، آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت)، متاپلیت، متاپسامیت و متاریولیت را در برمی گیرد. سنگ والد متابازیت ها روانه های بازالتی زیردریایی بوده که در حوضه های کششی درون قاره ای نئوپروتروزوئیک پایانی تشکیل شده اند. ماگماهای سازنده سنگ مادر متابازیت ها دارای ماهیت قلیایی هستند، که از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (liles) و عناصر خاکی نادر سبک (lrees) غنی شدگی و از عناصر با شدت میدان بالا (hfses) و عناصر خاکی نادر سنگین (hrees) تهی شدگی نشان می دهند و از خاستگاه هایی چون بازالت های جزایر اقیانوسی (oib) تا بازالت های پشته های میان اقیانوسی نوع مورب غنی شده (emorb) سرچشمه گرفته اند. با توجه به نتایج سن سنجی upb انجام شده بر زیرکن های استخراج شده از گرانیتوئیدهای قطع کننده مجموعه دگرگونی ماجراد (با سن 3.8±553 میلیون سال)، این مجموعه دارای سن نئوپروتروزوئیک پایانی است. بر اساس بررسی های انجام شده می توان گفت که حوضه های مورد نظر اغلب به مرحله تشکیل سنگ کره اقیانوسی گسترده نرسیده و بر اثر حاکم شدن نظام تراکمی، به سرعت بسته شده اند و مجموعه سنگ های درگیر در این فرایندها به صورت منشورهای به هم افزوده بر ورقه های قاره ای فرارانده شده و احتمالاً تا مرحله برخورد قاره-قاره پیش رفته اند.

Petrology, geochemistry and dating of the Late Neoproterozoic metabasites of the Majerad metamorphic complex (SE Shahrood): One step to understanding of the geodynamic evolutions of Iranian Gondawanan terranes

The Majerad metamorphic complex is located in the northern margin of the Central Iran structural zone and southeast of Shahrood, includes a wide variety of metacarbonate, metabasite (greenschist, amphibolite and garnet amphibolite), metapelite, metapsammite and metarhyolite. The protolith of metabasites has been submarine basaltic lava flows which erupted in the Late Neoproterozoic intracontinental extensional basins. Magma forming of the protoliths of metabasites had alkaline nature, enriched in LILEs and LREEs, depleted in HFSEs and HREEs and originated from OIB to EMORB source regions. With respect to the results of UPb age dating on extracted zircons from granitoids which cut this complex (553 plusmn; 3.8 million years), Majerad complex has Late Neoproterozoic age. According to the carried out studies, it can be state that the mentioned basins often didn rsquo;t reach the stage of the oceanic lithosphere formation, and then due to the dominance of the compressional regime, these basins rapidly closed and the contributed rocks in these processes, obducted in the form of accretion prisms on the continental plates and probably progressed up to the continentalcontinental collision.