شیمی کانی و دما- فشارسنجی دایک‌های دیابازی ژوراسیک میانی قطع کننده مجموعه دگرگونی- آذرین شترکوه (جنوب شرق شاهرود)

مجموعه دگرگونی-آذرین شترکوه به سن نئوپروتروزوئیک پایانی، در بخش شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی و درجنوب شرق شاهرود واقع است. این مجموعه توسط تعدادی دایک دیابازی به سن ژوراسیک میانی قطع شده است. پلاژیوکلاز، پیروکسن و بیوتیت کانی های اصلی تشکیل دهنده این دایک ها هستند. پلاژیوکلازها بیشتر دارای ترکیب آندزینی (ab69-51an31-49) هستند. پیروکسن ها دارای ترکیب en30-45 fs29-42wo25-29 و از نوع اوژیت کم کلسیم یا نیمه کلسیمی و بیوتیت ها از نوع سرشار از منیزیم هستند. نتایج زمین دما فشارسنجی با استفاده از شیمی کانی کلینوپیروکسن، دمای 1100 تا1200 درجه سانتی گراد و فشار 2 تا 10 کیلوبار را نشان می دهند. با توجه به ترکیب شیمیایی کانی ها، سرشت ماگمای سازنده این دایک ها، آهکیقلیایی بوده و فوگاسیته اکسیژن طی تشکیل و تبلور کانی های سازنده آنها نسبتاً کم بوده است. دایک های مورد نظر، در یک جایگاه زمین ساختی کششی موضعی درون قاره ای از نوع حوضه کششی پشت کمانی (فرورانش نئوتتیس به زیر پهنه ساختاری ایران مرکزی) تشکیل شده اند.