مورفوتیپ‌های بذر و براکته‌ی ممرز (Carpinus betulus L.)

گونه‌ی ممرز از عناصر مهم جنگل‌های هیرکانی است و بیشترین پراکنش در میان گونه‌های این جنگل‌ها مربوط به آن است. بنابراین، مطالعات جامع در زمینه‌ی شناسایی فنوتیپ‌های آن بسیار ضروری است. به ‌تایید اکثر محققان، کارآمدترین صفت برای شناسایی و رسته‌بندی ممرز صفات میوه و براکته‌ی آن است. به‌همین دلیل، در این تحقیق سعی شده است فنوتیپ‌های مختلف آن با استفاده از 26 صفت بذر و براکته‌ی آن شناسایی شود. در ابتدا با استفاده از آنالیزهای آماری، مانند تجزیه به مولفه‌های اصلی و تجزیه‌ی خوشه‌ای پایه‌ی موضوع مطالعه گروه‌بندی، و سپس با استفاده از آنالیز تشخیص صحت گروه‌بندی انجام شد. با بررسی صفات موثر در مقدار لامبدای ویلکس، صفات مهم در تفکیک گروه‌های مختلف از همدیگر بررسی شد. نتایج نشان داد که صفات مربوط به طول لوب‌های براکته و همچنین صفات مرتبط با عرض لوب وسط در طول‌های مختلف آن بیشتر از سایر صفات در اختلاف میان گروه‌ها تاثیر دارند، هر چند صفات ابعاد بذر و برآمدگی‌های سطح آن نیز در تفکیک گروه‌های حاصل از آنالیز تشخیص نقش اساسی دارند. همچنین بررسی اختلاف صفات روزنه‌ی براکته در گروه‌های مختلف کارآمدی این صفات در شناسایی فنوتیپ‌های مختلف را نشان می‌دهد. سرانجام، با مقایسه‌ی گروه‌بندی حاصل از این تحقیق با واریته‌های مختلف ممرز، استنباط شد که تنوع در گروه‌های حاصل از این تحقیق از واریته‌های از قبل‌شناسایی‌شده بیشتر است. در واقع، نتایج این تحقیق نشان‌دهنده‌ی تنوع جمعیتی بالای این گونه است و لزوم مطالعات بیشتر با تاکید بر این صفات را بیش از پیش تایید می‌کند.