تاثیر گونه‌های مختلف میکوریز بر خصوصیات رشدی، ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه پونه‌سا‌‌‌‌‌‌ی بینالودی (nepeta binaludensis)

مقدمه: گیاه پونه‌سای بینالودی با نام علمی nepeta binaludensis)) گونه‌ای چندساله و علفی از خانواده نعنائیان می‌باشد. این گیاه به دلیل وجود ترکیبات موثر در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد اما از سویی به دلیل افزایش برداشت گیاه از عرصه، در خطر انقراض قرار گرفته است پس باید راه‌کار مناسبی جهت افزایش زیست توده گیاه در عین حفظ این گونه گیاهی در نظر گرفته شود. مواد و روش: در این پژوهش تاثیر گونه‌های مختلف قارچ میکوریز شامل glomus hoi ، glomus interaradis و glomus mossea بر خصوصیات رویشی و میزان ترکیبات شیمیایی پونه‌سا بینالودی مورد بررسی قرار گرفت. گلدان‌های یک کیلوگرمی حاوی خاک باغچه به عنوان واحد آزمایشی در نظر گرفته شدند. گیاهان در شرایط فیتوترون با دوره نوری 16 و 8 ساعت به ترتیب روشنایی و تاریکی به مدت 20 هفته در دمای 25 درجه سانتی گراد رشد کردند. نتایج و بحث: نتایج نشان داد میکوریز و بویژه گونه g. intraradices تاثیر معنی داری بر اغلب صفات مورفولوژیکی گیاه داشت. در این مطالعه بیشترین میزان فنل کل (mg/100gdw 296.91)، فلاونوئیدکل (mg/100gdw 33.5) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی به گیاهان تلقیح شده با گونه g. intraradices مربوط بود. همچنین انباشت عناصر غذایی مانند کلسیم، پتاسیم، آهن، منیزیم و فسفر در گیاهان میکوریزی به صورت معنی داری بیشتر از گیاهان شاهد بود. نتایج این بررسی موید آن است که استفاده از قارچ‌های میکوریز به عنوان کودهای بیولوژیک و سازگار با محیط زیست می‌تواند جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی باشند.

the effect of mycorrhizal inoculation on growth characteristics, phenolic compounds and antioxidant activity of (nepeta binaludensis jamzad)

introduction: nepeta binaludensis jamzad is a perennial and herbaceous species of the laminasea family. limited distribution, indiscriminate harvesting and destruction of natural habitats have put this plant in danger of extinction. in this research, the effect of different species of mycorrhiza fungi including: glomus hoi, glomus interaradis and glomus mossea on the morphological and biochemical characteristics of n. binaludensis were investigated. methods: in this experiment, 1kg pots containing garden soil were considered as experimental units. mycorrhiza species were added to three cm above the soil. the plants were grown for 20 weeks at 25° c and with a photoperiod of 16 / 8 hours of light/darkness. results and discussion: the results showed that fungal species, especially g. intraradices, had considerably effect on most morphological characteristics. the highest content of total phenol, flavonoids and antioxidant capacity were recorded in plants inoculated with g. intraradices. also, the accumulation of nutrients such as calcium, potassium, iron, magnesium and phosphorus in mycorrhizal plants was significantly higher than the control plants. the results of this study were confirmed that the use of mycorrhizal fungi as biological and environmentally friendly fertilizers can be a suitable alternative for chemical fertilizers.