بررسی تیمار سدیم‌نیترو‌پروساید بر بیان برخی از ژن‌های دفاعی و پاسخ‌های فیزیولوژیکی در کدو‌ی آلوده به ویروس موزائیک خیار

مقدمه:ویروس موزائیک خیار با عامل (cmv)cucumber mosaic virus  از بیماری‏های مهم خیار و بسیاری از محصولات دیگر به شمار می‏رود که در سراسر جهان از جمله ایران سالانه میزان زیادی خسارت وارد می‎کند. در سال های اخیر کاربرد القاء کننده های دفاعی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. لذا در پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش سدیم نیترو پروساید (snp) به عنوان یک محرک زیستی ترکیبات دفاعی، کدو به عنوان یک رقم حساس به ویروس موزائیک خیار انتخاب شد.مواد و روش هاگیاهان در مرحله دو برگی کامل به وسیله cmv با غلظت 50 میکرو گرم بر میلی لیتر مایه زنی و سپس 48 ساعت بعد گیاهان آلوده به cmv با snp در سه غلظت 100، 200 و 300 میکرو گرم در میلی لیتر اسپری شدند. در نهایت میزان بیان ژن پروتئین پوششی و رپلیکاز ویروس، الگوی تظاهر ژن های دفاعی pal، gpx1، lox1، pr1 و pr3 و برخی ویژگی های فیزیولوژیکی کدو در سه تکرار از هفته ی اول تا سوم مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج و بحث نتایج نشان داد که در گیاهان تیمار شده با snp روند تظاهر و بیان برخی از ژن های دفاعی مورد بررسی پس از تیمار cmv افزایش یافت، به طوریکه گیاهان آلوده به ویروس و سپس تیمار شده با snp به صورت وابسته به غلظت اغلب تا هفته ی سوم نسبت به گیاهان شاهد (تلقیح شده فقط با cmv) افزایش بیان نشان دادند و به حداکثر بیان خود رسیدند. علاوه بر این برخی ویژگی های فیزیولوژیکی مورد مطالعه در کدو ی آلوده به ویروس و تیمار شده با snp نیز بهبود یافتند. لذا می توان کاربرد snp را به خصوص در میزان القاء مقاومت سیستمیک در کدو علیه cmv موثر دانست.

sodium nitroprusside treatment affects the expression of some defense genes and physiological parameters in cucurbita pepo infected with cucumber mosaic virus

introduction: cucumber mosaic virus is a dominant disease in cucumber and many other crops, which causes a lot of damage worldwide and in iran. in recent years, the use of defense inducers has received much attention. methods: in the present study, we tried to investigate the defensive effects of sodium nitroprusside as a biological stimulus on cucurbita pepo which is considered susceptible to cucumber mosaic virus. the plants were incubated at the full two leaf stage by cmv with a concentration of 50 micrograms/ml. after 48 hours, cmv infected plants were sprayed with snp in three concentrations of 100, 200 and 300 micrograms/ml. finally, the level of expression of coat proteins and virus replicase genes, the expression pattern of pal, gpx1, lox1, pr1 and pr3 genes as well as some morpho physiological characteristics of cucurbita plants were evaluated in three repetitions during three weeks. results and discussion: the results showed that the plants treated with snp showed an increase in the expression of the studied genes after the infection by cmv. so that, the treated plants showed an increase in the genes expression pattern depending on the concentration of snp till the third week compared to the control plants. in addition, several physiological characteristics were also improved. in conclusion, the use of snp can be considered as an effective methodology in the induction of systemic resistance in cucurbita pepo plants against cmv.