استخراج و خالص سازی ماده موثره دارویی γ-pyrones (خلین و ویسناژین) از گیاه ammi visnaga l.

مقدمه: گیاه ammi visnaga lam. (تیره جعفری)، از جمله گیاهان دارویی ارزشمند بومی کشور می باشد که حاوی ماده موثرهدارویی γ-pyrones (عمدتا محتوی خلین و ویسناژین) است. مهمترین اثرات درمانی آن بازکنندگی عروق محیطی و قلبی و مجاری تنفسی بوده و در معالجه آسم و آنژین دوپاترین استفاده می گردد. روش:در این تحقیق جداسازی و خالص سازی خلین و ویسناژین از عصاره حاصل از دانه گیاه با استفاده از ستون کروماتوگرافی و روش تبلور مجدد انجام شده، سپس با استفاده از کروماتوگرافی لایه نازک، نقطه ذوب، طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز شناسایی گردیده اند. تعیین مقدار و درجه خلوص آنها نیز با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام شده است نتایج: ترکیبات جدا شده از عصاره دانه گیاه (خلین و ویسناژین) با استفاده از تشابه نقطه ذوب بترتیب cͦ 153-155 و cͦ 142-145 و داده های طیف سنجی ftir آنها با نمونه های استاندارد و نیز تعیین rf آنها 0.44 و 0.37، شناسایی و تایید گردیدند. کروماتوگرام hplcعصاره (خلین و ویسناژین) با زمان بازداری 8.617 دقیقه و10.750 دقیقه، مشابه با استاندارد های مربوطه، پیکهایی تیز، متقارن و با وضوح بالا نشان داده است. مقدار خلین و ویسناژین بطور میانگین در عصاره به ترتیب mg/g1.114 و mg/g0.326، و درصد خلوص آنها 90.16% و 79.62% تعیین شده است. لذا با توجه به راندمان خوب و خلوص بالای ماده موثره دارویی γ-pyrones (خلین و ویسناژین) در عصاره، می تواند مورد استفاده صنعت دارویی کشور قرار گیرد.

extraction and purification of γ-pyrones (khellin and visnagin) from ammi visnaga lam. plant

ammi visnaga lam. (umbelliferae family) is one of the valuable indigenous medicinal plants in the country, which contains an active medicinal substance γ-pyrones (mainly khellin and visnagin) and their most important therapeutic effects are peripheral and coronary vasodilator and bronchodilator and is used in the therapy of asthma and angina pectoris. in this research first, separation and purification khellin and visnagin from the extract sample were performed by column chromatography and recrystallization. then they have been identified by thin layer chromatography, melting point and fourier transform infrared spectroscopy. a high performance liquid chromatography has also been accomplished for their quantitative determination and degree of purity in the extract. as the results, isolated compounds from the extract (khellin visnagin) were identified and verified by the similarity of melting points in the range of 153-155 ͦ c and 142-145 ͦ c respectively, their ftir spectroscopy data, compared with the standard samples and determination of their rf values (0.44 and 0.37, respectively). hplc chromatograms of the extract (khellin visnagin) displayed sharp, symmetrical peaks with high resolution at retention times of 8.617 and 10.55 min respectively. the mean contents of khellin and visnagin in the extract were 1.114 mg/g and 0.326 mg/g and purity of 90.16% and 79.62% respectively.therefore, the produced γ-pyrones (khellin and visnagin) had reasonable yield and high purity, therefore can be used for the pharmaceutical industry of iran.