ژئوبوتانی جنس onosma l.(boraginaceae) در بخش میانی زاگرس مرکزی: رویکرد حفاظتی

Onosma یکی از متنوع‌ترین جنس‌های تیره گاوزبانیان (boraginaceae) است. مناطق اندمیسم و مهمترین مراکز تنوع گونه‌ای این جنس در فلات ایران، فلات آناتولی و منطقه مدیترانه واقع شده اند. مطالعه حاضر به منظور تعیین الگوهای انتشار و مراکز تنوع و اندمیسم و شناسایی گونه‌های در معرض تهدید این جنس در بخش میانی زاگرس مرکزی انجام شد. طی مطالعات میدانی انجام‌گرفته، 75 جمعیت از 10 گونه از جنس onosma در منطقه موردمطالعه جمع‌آوری شد. دامنه ارتفاعی پراکنش گونه-های مورد مطالعه 2952- 803 متر می‌باشد. به علاوه گونه‌ها در رویشگاه‌هایی با اقلیم نیمه مرطوب، مدیترانه‌ای و نیمه خشک در خاک های قلیایی (8.48 -7.33) انتشار یافته اند. عوامل اکولوژیکی مانند ارتفاع و میزان پتاسیم خاک از مهمترین متغیرهای محیطی موثر در تنوع گونه‌ای و پراکنش گونه‌ها در منطقه مورد مطالعه هستند. ارزیابی میزان تهدیدها نشان می‌دهد که نیمی از گونه‌ها در منطقه مورد مطالعه در معرض تهدید قرار دارند. در نهایت، نتایج حاصل از این مطالعه بر نیاز به حفاظت خارج از زیستگاه برای برخی از گونه‌های این جنس تاکید می‌کند

geobotany of the genus onosma l. (boraginaceae) in the middle part of the central zagros: a conservation approach

onosma is one of the most diverse genera of boraginaceae. the areas of endemism as well the main diversity centers of the genus cover the iranian as well anatolian plateaus and the mediterranean region. the present study has been conducted to determine the distribution patterns, centers of diversity, endemism centers as well as assessment the endangered species in the middle part of the central zagros. during the field studies, 75 populations of 10 species of onosma were collected in the target area. the studied species showing an elevation range of 803- 2952 m. additionally, the species are distributed in habitats with semi-humid, mediterranean, and semi-arid climates and in alkaline soils (8/48-37/48. (the altitude and content of potassium in soil are the most important environmental variables affecting diversity as well species distribution in the studied area. our results showing that half of the species in the studied area are located in the threatened categories. finally, the results of this study emphasize the need for ex-situ conservation in some highly endangered species.